Το σώμα των Επιτρόπων απέστειλε  στις 3 Μαϊου  σύσταση στο Συμβούλιο για να αρχίσει διαπραγματεύσεις δυνάμει του άρθρου 50 με το Ηνωμένο Βασίλειο. Η εν λόγω σύσταση περιλαμβάνει σχέδιο διαπραγματευτικών οδηγιών. Η νομική αυτή εντολή αποτελεί συνέχεια της έγκρισης, των  πολιτικών κατευθυντήριων γραμμών από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο. Το  κείμενο των Επιτρόπων συμπληρώνει τις εν λόγω κατευθυντήριες γραμμές και παρέχει τις αναγκαίες λεπτομέρειες για τη διεξαγωγή της πρώτης φάσης των διαπραγματεύσεων. Αντανακλά επίσης την προσέγγιση δύο φάσεων που πρότειναν οι ηγέτες των 27 κρατών μελών και δίνει προτεραιότητα στα θέματα εκείνα που είναι αναγκαία για να διασφαλιστεί η ομαλή αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ένωση. 

Οι διαπραγματευτικές οδηγίες καλύπτουν τέσσερις βασικούς τομείς. Η διασφάλιση του καθεστώτος και των δικαιωμάτων των πολιτών — των πολιτών της ΕΕ  των 27 στο Ηνωμένο Βασίλειο και των πολιτών του Ηνωμένου Βασιλείου στην ΕΕ  των 27 – και των οικογενειών τους είναι η πρώτη προτεραιότητα των διαπραγματεύσεων. Στη σύσταση της Επιτροπής αναφέρεται σαφώς ότι είναι αναγκαίο να επιτευχθεί συμφωνία σχετικά τις αρχές της οικονομικής εκκαθάρισης για να μπορέσει να αρχίσει η δεύτερη φάση των διαπραγματεύσεων. 

Οι διαπραγματεύσεις δεν θα πρέπει να υπονομεύσουν τις δεσμεύσεις της «Συμφωνίας της Μεγάλης Παρασκευής». Θα πρέπει να βρεθούν λύσεις για να αποφευχθεί η δημιουργία δυσπροσπέλαστων συνόρων στη νήσο της Ιρλανδίας. Τέλος, θα πρέπει να καθοριστούν ρυθμίσεις σχετικά με τη διευθέτηση των διαφορών και τη διαχείριση της συμφωνίας αποχώρησης. 

Ο κ. Michel Barnier, διαπραγματευτής της Ένωσης στις διαπραγματεύσεις με το Ηνωμένο Βασίλειο δυνάμει του άρθρου 50, δήλωσε τα εξής: «Με τη σημερινή μας σύσταση επιχειρούμε να διασφαλίσουμε ότι η αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ευρωπαϊκή Ένωση θα γίνει κατά τρόπο ομαλό . Αυτό είναι προς συμφέρον όλων. Μόλις το Ηνωμένο Βασίλειο είναι έτοιμο, θα ξεκινήσουμε τις διαπραγματεύσεις με εποικοδομητικό τρόπο.» 

Τα επόμενα βήματα 

Η σύσταση των Επιτρόπων,  θα διαβιβαστεί στο Συμβούλιο, όπου αναμένεται να εγκριθεί από το Συμβούλιο Γενικών Υποθέσεων στις 22 Μαΐου. 

Ιστορικό 

Στις 29 Μαρτίου 2017 το Ηνωμένο Βασίλειο κοινοποίησε στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο την πρόθεσή του να αποχωρήσει από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ενέκρινε τις πολιτικές κατευθυντήριες γραμμές στις 29 Απριλίου 2017. Οι διαπραγματεύσεις θα διεξαχθούν σύμφωνα με τις κατευθυντήριες γραμμές του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και σύμφωνα με τις διαπραγματευτικές οδηγίες του Συμβουλίου, λαμβανομένου δεόντως υπόψη του ψηφίσματος της 5ης Απριλίου 2017.

Στις 29 Μαρτίου 2017 το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο έλαβε τη γνωστοποίηση της πρόθεσης του Ηνωμένου Βασιλείου να αποχωρήσει από την Ευρωπαϊκή Ένωση και την Ευρατόμ. Οι διαπραγματεύσεις μπορούν πλέον να ξεκινήσουν, όπως προβλέπεται από τη Συνθήκη. Η ευρωπαϊκή ολοκλήρωση έφερε ειρήνη και ευημερία στην Ευρώπη και επέτρεψε να αναπτυχθεί μια άνευ προηγουμένου, ως προς το επίπεδο και το εύρος της, συνεργασία σε θέματα κοινού ενδιαφέροντος στο πλαίσιο ενός ταχέως μεταβαλλόμενου κόσμου. Για τον λόγο αυτό, ο γενικός στόχος της Ένωσης σε αυτές τις διαπραγματεύσεις θα είναι να προασπίσει τα συμφέροντά της, εκείνα των πολιτών της, των επιχειρήσεών της και των κρατών μελών της.

Η απόφαση του Ηνωμένου Βασιλείου να αποχωρήσει από την Ένωση δημιουργεί σοβαρές αβεβαιότητες που είναι πιθανό να προκαλέσουν διατάραξη της ομαλότητας, ιδίως στο Ηνωμένο Βασίλειο, αλλά και, σε μικρότερο βαθμό, σε άλλα κράτη μέλη. Πολ ίτες που έχτισαν τη ζωή τους με βάση τα δικαιώματα που απορρέουν από το γεγονός ότι το Ηνωμένο Βασίλειο αποτελεί μέλος της ΕΕ, αντιμετωπίζουν το ενδεχόμενο να χάσουν αυτά τα δικαιώματα. Οι επιχειρήσεις και άλλοι ενδιαφερόμενοι φορείς θα χάσουν την προβλεψιμότητα και τη βεβαιότητα που απορρέουν από το δίκαιο της ΕΕ. Θα υπάρξουν επιπτώσεις και στις δημόσιες αρχές. Με βάση τα ανωτέρω, πρέπει να προχωρήσουμε εφαρμόζοντας σταδιακή προσέγγιση, μεριμνώντας κυρίως ώστε η αποχώρηση να γίνει κατ’ εύτακτο τρόπο. Οι εθνικές αρχές, οι επιχειρήσεις και άλλοι ενδιαφερόμενοι φορείς θα πρέπει να λάβουν όλα τους τα μέτρα ώστε να προετοιμαστούν για τις επιπτώσεις της αποχώρησης του Ηνωμένου Βασιλείου.

Καθ’ όλη τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων η Ένωση θα διατηρήσει την ενότητά της και θα ενεργεί ως σύνολο, με σκοπό να καταλήξει σε ένα ορθό και δίκαιο για όλα τα κράτη μέλη αποτέλεσμα προς το συμφέρον των πολιτών της. Θα τηρεί εποικοδομητική στάση και θα επιδιώκει την εξεύρεση συμφωνίας. Αυτό εξυπηρετεί το υπέρτατο συμφέρον και των δύο πλευρών. Η Ένωση θα εργαστεί σκληρά για να επιτύχει αυτό το αποτέλεσμα, ωστόσο θα προετοιμαστεί ώστε να είναι σε θέση να διαχειριστεί την κατάσταση ακόμα και αν αποτύχουν οι διαπραγματεύσεις.

Κατευθυντήριες γραμμές

Οι παρούσες κατευθυντήριες γραμμές ορίζουν το πλαίσιο των διαπραγματεύσεων βάσει του άρθρου 50 ΣΕΕ και καθορίζουν τις γενικές θέσεις και αρχές που θα προβάλλει η Ένωση καθ’ όλη  τη διάρκεια της διαπραγμάτευσης. Σε αυτό το πλαίσιο, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο εκφράζει την ικανοποίησή του για το ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 5ης Απριλίου 2017. Το  Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θα έχει συνεχώς υπό την εποπτεία του το θέμα και θα επικαιροποιεί αναλόγως τις παρούσες κατευθυντήριες γραμμές στην πορεία των διαπραγματεύσεων. Οι οδηγίες διαπραγμάτευσης θα προσαρμόζονται ανάλογα.

1. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θα συνεχίσει να βασίζεται στις αρχές που καθορίζονται στη δήλωση των αρχηγών κρατών και κυβερνήσεων και των Προέδρων του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, της 29ης Ιουνίου 2016. Επαναλαμβάνει την επιθυμία του για στενή εταιρική σχέση με το Ηνωμένο Βασίλειο στο μέλλον. Επαναλαμβάνει επίσης ότι κάθε συμφωνία με το Ηνωμένο Βασίλειο θα πρέπει να βασίζεται στην ισορροπία δικαιωμάτων και υποχρεώσεων και να εξασφαλίζει ισοτιμία στις σχέσεις. Προκειμένου να διατηρηθεί η ακεραιότητα της ενιαίας αγοράς, αποκλείεται μια συμμετοχή σε αυτήν η οποία θα βασίζεται σε μια προσέγγιση ανά τομέα. Μία χώρα που δεν είναι μέλος της Ένωσης και δεν υπόκειται στις ίδιες υποχρεώσεις με ένα μέλος, δεν μπορεί να απολαύει των ίδιων  δικαιωμάτων και να έχει τα ίδια οφέλη με ένα μέλος. Στο πλαίσιο αυτό, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο εκφράζει ικανοποίηση για το γεγονός ότι η βρετανική κυβέρνηση αναγνωρίζει ότι οι τέσσερις ελευθερίες της ενιαίας αγοράς είναι αδιαίρετες και ότι δεν είναι δυνατό να εφαρμοστεί «επιλογή κατά το δοκούν». Η Ένωση θα διατηρήσει την αυτονομία της όσον αφορά τη λήψη αποφάσεων καθώς και το ρόλο του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

2. Οι διαπραγματεύσεις δυνάμει του άρθρου 50 ΣΕΕ θα διενεργηθούν με διαφάνεια και ως ενιαία δέσμη. Σύμφωνα με την αρχή ότι δεν υπάρχει συμφωνία σε τίποτα έως ότου επιτευχθεί συμφωνία σε όλα, επιμέρους στοιχεία δεν μπορούν να διευθετούνται ιδιαιτέρως. Η Ένωση θα προσεγγίσει τις διαπραγματεύσεις με ενιαίες θέσεις και θα διαπραγματευτεί με το Ηνωμένο Βασίλειο αποκλειστικά μέσω των διαύλων που προβλέπονται στις παρούσες κατευθυντήριες γραμμές και στις οδηγίες διαπραγμάτευσης. Προκειμένου να μην υπονομευθεί η θέση της Ένωσης, δεν θα υπάρξουν χωριστές διαπραγματεύσεις μεταξύ μεμονωμένων κρατών μελών και του Ηνωμένου Βασιλείου σε θέματα που αφορούν την αποχώρηση του Ηνωμένου 

3. Οι βασικές αρχές που εκτίθενται ανωτέρω θα πρέπει να εφαρμοστούν εξίσου στις διαπραγματεύσεις για εύτακτη αποχώρηση, σε οποιεσδήποτε προκαταρκτικές και προπαρασκευαστικές συζητήσεις επί του πλαισίου της μελλοντικής σχέσης, καθώς και στις μεταβατικές συμφωνίες οποιασδήποτε μορφής. 

Από την ημερομηνία της αποχώρησης οι Συνθήκες θα σταματήσουν να ισχύουν στο Ηνωμένο Βασίλειο, στις υπερπόντιες χώρες και εδάφη του που συνδέονται επί του παρόντος με την Ένωση και στα εδάφη για τις εξωτερικές σχέσεις των οποίων είναι υπεύθυνο το Ηνωμένο Βασίλειο. Ο κύριος στόχος των διαπραγματεύσεων θα είναι να εξασφαλιστεί η εύτακτη αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου, ώστε να μειωθεί η αβεβαιότητα και να περιοριστούν, κατά το δυνατό, στο ελάχιστο οι διαταράξεις που θα προκαλέσει αυτή η απότομη αλλαγή.Για τον σκοπό αυτό, το πρώτο στάδιο των διαπραγματεύσεων θα αποσκοπεί στα εξής:

-να παρασχεθεί όσο το δυνατόν περισσότερη σαφήνεια και ασφάλεια δικαίου στους πολίτες, τις επιχειρήσεις, τους ενδιαφερόμενους φορείς και τους διεθνείς εταίρους, όσον αφορά τις άμεσες συνέπειες της αποχώρησης του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ένωση

–να διευθετηθεί η αποδέσμευση του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ένωση και από όλα τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις που απορρέουν για τη χώρα αυτή από τις δεσμεύσεις που έχει αναλάβει ως κράτος μέλος.Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θα παρακολουθεί στενά την πρόοδο που σημειώνεται και θα κρίνει πότε έχει επιτευχθεί επαρκής πρόοδος, προκειμένου να μπορέσουν οι διαπραγματεύσεις να προχωρήσουν στο επόμενο στάδιο.

Παρότι η συμφωνία για τη μελλοντική σχέση μεταξύ της Ένωσης και του Ηνωμένου Βασιλείου ως τέτοια μπορεί να διατυπωθεί οριστικά και να συναφθεί μόνον αφότου το Ηνωμένο Βασίλειο καταστεί τρίτη χώρα, το άρθρο 50 της ΣΕΕ απαιτεί, στις λεπτομερείς ρυθμίσεις για την αποχώρησή του, να ληφθεί υπόψη το πλαίσιο των μελλοντικών του σχέσεων με την Ένωση. Για τον σκοπό αυτό θα πρέπει να διαμορφωθεί μια καθοριστεί  συνολική συναντίληψη για το πλαίσιο της μελλοντικής σχέσης, σε δεύτερο στάδιο των διαπραγματεύσεων βάσει του άρθρου 50. 

Είμαστε έτοιμοι να συμμετάσχουμε σε προκαταρκτικές και προπαρασκευαστικές συζητήσεις για τον σκοπό αυτό, στο πλαί σιο των διαπραγματεύσεων βάσει του άρθρου 50 της ΣΕΕ, μόλις το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο αποφασίσει ότι έχει σημειωθεί επαρκής πρόοδος στο πρώτο στάδιο προς την κατεύθυνση της επίτευξης ικανοποιητικής συμφωνίας περί των ρυθμίσεων για εύτακτη αποχώρηση.

Στον βαθμό που είναι αναγκαίο και νομικώς εφικτό, μπορεί επίσης να επιδιωχθεί κατά τις διαπραγματεύσεις ο καθορισμός μεταβατικών ρυθμίσεων που είναι προς το συμφέρον της Ένωσης και, εφόσον αρμόζει, να προβλεφθούν γέφυρες προς το διαφαινόμενο πλαίσιο της μελλοντικής σχέσης, υπό το φως της επιτευχθείσας προόδου. Τυχόν μεταβατικές ρυθμίσεις αυτού του είδους πρέπει να ορίζονται με σαφήνεια, να τελούν υπό χρονικό περιορισμό και να υπόκεινται σε αποτελεσματικούς μηχανισμούς επιβολής τους. Σε περίπτωση που εξεταστεί χρονικώς περιορισμένη παράταση του ενωσιακού κεκτημένου, θα απαιτείται η εφαρμογή των υφιστάμενων κανονιστικών, δημοσιονομικών, εποπτικών, δικαστικών και σχετικών με την επιβολή των κανόνων πράξεων και δομών.

Το δικαίωμα κάθε πολίτη της ΕΕ, καθώς και των μελών της οικογένειάς του, να διαβιούν, να εργάζονται ή να σπουδάζουν σε οποιοδήποτε κράτος μέλος της ΕΕ αποτελεί θεμελιώδη πτυχή της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Εκ παραλλήλου με άλλα δικαιώματα που προβλέπονται στο δίκαιο της ΕΕ, το δικαίωμα αυτό έχει διαμορφώσει τις ζωές και τις επιλογές εκατομμυρίων  ανθρώπων. Η επίτευξη συμφωνίας επί αμοιβαίων εγγυήσεων για τη διασφάλιση του καθεστώτος και των δικαιωμάτων που απορρέουν από το δίκαιο της ΕΕ, κατά την ημερομηνία αποχώρησης, για τους πολίτες της ΕΕ και του Ηνωμένου Βασιλείου και τις οικογένειές τους, που θίγονται από την αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ένωση, θα είναι η πρώτη προτεραιότητα για τις διαπραγματεύσεις. Αυτές οι εγγυήσεις πρέπει να είναι αποτελεσματικές, να μπορούν να εκτελεστούν, να μην εισάγουν διακρίσεις, να είναι περιεκτικές, και να περιλαμβάνουν το δικαίωμα απόκτησης μόνιμης διαμονής μετά από πέντε συνεχή έτη νόμιμης διαμονής. Οι πολίτες θα πρέπει να μπορούν να ασκούν τα δικαιώματά τους μέσω ομαλών και απλών διοικητικών διαδικασιών.

Επιπλέον, η αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ένωση θα έχει αντίκτυπο στις επιχειρήσεις της ΕΕ που συναλλάσσονται με το Ηνωμένο Βασίλειο ή δραστηριοποιούνται σε αυτό, καθώς και στις επιχειρήσεις του ΗΒ που συναλλάσσονται με την Ένωση ή δραστηριοποιούνται σε αυτήν. Ομοίως, η αποχώρηση μπορεί να θίξει αυτούς που έχουν συνάψει συμβάσεις και επιχειρηματικές διευθετήσεις ή συμμετέχουν σε προγράμματα χρηματοδοτούμενα από την ΕΕ βάσει της εκτίμησης ότι η Βρετανία θα εξακολουθούσε να είναι μέλος της ΕΕ. Οι διαπραγματεύσεις θα πρέπει να επιδιώξουν να αποτρέψουν τη δημιουργία νομικού κενού όταν οι Συνθήκες θα παύσουν να ισχύουν στο Ηνωμένο Βασίλειο και, στο μέτρο του δυνατού, να αντιμετωπίσουν τις αβεβαιότητες.

Κατευθυντήριες γραμμές

Ένας ενιαίος δημοσιονομικός διακανονισμός ο οποίος θα περιλαμβάνει ζητήματα που απορρέουν από το ΠΔΠ καθώς και όσα σχετίζονται με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ), το Ευρωπαϊκό Ταμείο Ανάπτυξης (ΕΤΑ) και την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) θα πρέπει να διασφαλίζει το σεβασμό, τόσο από την Ένωση όσο και από το Ηνωμένο Βασίλειο, των υποχρεώσεων  που πηγάζουν από ολόκληρη την περίοδο συμμετοχής του  Ηνωμένου Βασιλείου στην Ένωση.  Ο διακανονισμός θα πρέπει να καλύπτει όλες τις δεσμεύσεις, καθώς και τις υποχρεώσεις, συμπεριλαμβανομένων των ενδεχόμενων υποχρεώσεων.

Η Ένωση έχει υποστηρίξει με συνέπεια τον στόχο της ειρήνης και της συμφιλίωσης που κατοχυρώνεται σε όλα τα τμήματα της Συμφωνίας της Μεγάλης Παρασκευής, συνεχίζει δε να υποστηρίζει και να προστατεύει τα επιτεύγματα, τα οφέλη και τις δεσμεύσεις της ειρηνευτικής διαδικασίας· αυτό εξακολουθεί να έχει ύψιστη σημασία. Λόγω των μοναδικών περιστάσεων στη νήσο της Ιρλανδίας θα απαιτηθούν ευέλικτες και δημιουργικές λύσεις,  μεταξύ άλλων με στόχο να αποφευχθεί η δημιουργία σκληρών συνόρων, με παράλληλο σεβασμό της ακεραιότητας της ενωσιακής έννομης τάξης. Στο πλαίσιο αυτό η Ένωση θα πρέπει επίσης να αναγνωρίσει τις υπάρχουσες διμερείς συμφωνίες και ρυθμίσεις ανάμεσα στο Ηνωμένο Βασίλειο και την Ιρλανδία που συνάδουν με το ενωσιακό δίκαιο.

Η Ένωση πρέπει να συμφωνήσει με το Ηνωμένο Βασίλειο σχετικά με ρυθμίσεις για τις περιοχές κυρίαρχων βάσεων του Ηνωμένου Βασιλείου στην Κύπρο και να αναγνωρίσει, στο  πλαίσιο αυτό, τις διμερείς συμφωνίες και ρυθμίσεις ανάμεσα στην Κυπριακή Δημοκρατία και το Ηνωμένο Βασίλειο που συνάδουν με το ενωσιακό δίκαιο, ιδίως όσον αφορά τη διασφάλιση των δικαιωμάτων και των συμφερόντων των πολιτών της ΕΕ που διαμένουν ή  εργάζονται στις περιοχές κυρίαρχων βάσεων.

Μετά την αποχώρησή του, το Ηνωμένο Βασίλειο δεν θα καλύπτεται πλέον από συμφωνίες που έχουν συναφθεί από την Ένωση ή από κράτη μέλη που ενεργούν εξ ονόματός της ή από την Ένωση και από κράτη μέλη που ενεργούν από κοινού. Η Ένωση θα διατηρήσει τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις της σε σχέση με τις διεθνείς συμφωνίες. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο αναμένει συναφώς από το Ηνωμένο Βασίλειο να τηρήσει τις δικές του διεθνείς δεσμεύσεις, τις οποίες έχει αναλάβει στο πλαίσιο της συμμετοχής του στην ΕΕ. Σε τέτοιες περιπτώσεις, θα πρέπει να διεξάγεται εποικοδομητικός διάλογος με το Ηνωμένο Βασίλειο για μια πιθανή κοινή προσέγγιση όσον αφορά τις τρίτες χώρες εταίρους, τους ενδιαφερόμενους διεθνείς οργανισμούς και τις οικείες διεθνείς συμβάσεις.

Η συμφωνία αποχώρησης θα πρέπει επίσης να αντιμετωπίζει πιθανά ζητήματα που προκύπτουν από την αποχώρηση σε άλλους τομείς συνεργασίας, μεταξύ άλλων στη δικαστική συνεργασία, στην επιβολή του νόμου και στην ασφάλεια. Παρόλο που εναπόκειται στα 27 κράτη μέλη να αποφασίσουν τάχιστα σχετικά με τη μελλοντική έδρα των οργανισμών και των εγκαταστάσεων της Ένωσης που βρίσκονται στο Ηνωμένο Βασίλειο, θα πρέπει να εξευρεθούν ρυθμίσεις που θα διευκολύνουν την μεταφορά τους.

Θα πρέπει να εξευρεθούν ρυθμίσεις που θα εγγυώνται την ασφάλεια δικαίου και την ίση μεταχείριση για όλες τις δικαστικές διαδικασίες που εκκρεμούν ενώπιον του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης κατά την ημερομηνία αποχώρησης στις οποίες εμπλέκονται το Ηνωμένο Βασίλειο ή φυσικά ή νομικά πρόσωπα στο Ηνωμένο Βασίλειο. Το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης πρέπει να παραμείνει αρμόδιο για την εκδίκαση των υποθέσεων αυτών. Παρομοίως, πρέπει να βρεθούν ρυθμίσεις για τις διοικητικές διαδικασίες που εκκρεμούν ενώπιον της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και οργανισμών της Ένωσης κατά την ημερομηνία αποχώρησης στις οποίες εμπλέκονται το Ηνωμένο Βασίλειο ή φυσικά ή νομικά πρόσωπα στο Ηνωμένο Βασίλειο. Πέραν τούτου πρέπει να προβλεφθούν ρυθμίσεις για την πιθανότητα έναρξης διοικητικών ή δικαστικών διαδικασιώνμετά την έξοδο για περιστατικά που σημειώθηκαν πριν από την ημερομηνία αποχώρησης.

Η συμφωνία αποχώρησης πρέπει να περιλαμβάνει κατάλληλους μηχανισμούς επίλυσης διαφορών και επιβολής των κανόνων όσον αφορά την εφαρμογή και την ερμηνεία της συμφωνίας αποχώρησης, καθώς και θεσμικές ρυθμίσεις με δεόντως καθορισμένα όρια που θα επιτρέπουν τη λήψη των μέτρων τα οποία απαιτούνται για την αντιμετώπιση καταστάσεων που δεν προβλέπονται στη συμφωνία αποχώρησης. Αυτό θα πρέπει να γίνει λαμβάνοντας υπόψη το συμφέρον της Ένωσης να προστατεύσει αποτελεσματικά την αυτονομία και την έννομη τάξη της, συμπεριλαμβανομένου του ρόλου του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο εκφράζει ικανοποίηση για την επιθυμία του Ηνωμένου Βασιλείου, την οποία άλλωστε συμμερίζεται, να οικοδομηθεί μια στενή εταιρική σχέση ανάμεσα στην Ένωση και το Ηνωμένο Βασίλειο μετά την αποχώρησή του. Αν και η σχέση ανάμεσα στην Ένωση και ένα κράτος που δεν αποτελεί κράτος μέλος δεν μπορεί να προσφέρει τα ίδια οφέλη με τη συμμετοχή στην Ένωση, οι ισχυροί και εποικοδομητικοί δεσμοί θα συνεχίσουν να είναι προς το συμφέρον αμφοτέρων των πλευρών και δεν πρέπει να περιορίζονται απλώς στο εμπόριο.

Η βρετανική κυβέρνηση ανέφερε ότι δεν θα επιδιώξει να παραμείνει στην ενιαία αγορά, αλλά θα ήθελε να επιδιώξει να συνάψει φιλόδοξη συμφωνία ελεύθερων συναλλαγών με την Ευρωπαϊκή Ένωση. Με βάση τα συμφέροντα της Ένωσης, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο είναι πρόθυμο να δρομολογήσει εργασίες για μια συμφωνία για το εμπόριο, η οποία θα οριστικοποιηθεί και θα συναφθεί όταν το Ηνωμένο Βασίλειο δεν θα είναι πλέον κράτος μέλος. Οποιαδήποτε συμφωνία ελεύθερων συναλλαγών θα πρέπει να είναι ισόρροπη, φιλόδοξη και ευρεία. Ωστόσο, δεν θα οδηγήσει σε συμμετοχή στην ενιαία αγορά ή σε τμήματά της, διότι αυτό θα υπονόμευε την ακεραιότητα και την ορθή λειτουργία της. Πρέπει να διασφαλίζει ισότιμους όρους,ιδίως όσον αφορά τον ανταγωνισμό και τις κρατικές ενισχύσεις,και , υπ’αυτή την έννοια,να περιλαμβάνει εγγυήσεις έναντι αθέμιτων ανταγωνιστικών πλεονεκτημάτων λόγω, μεταξύ άλλων, φορολογικών, κοινωνικών, περιβαλλοντικών και κανονιστικών μέτρων και πρακτικών.

Το οιοδήποτε μελλοντικό πλαίσιο θα πρέπει να διαφυλάσσει τη χρηματοοικονομική σταθερότητα στην Ένωση και να σέβεται το κανονιστικό και εποπτικό καθεστώς και πρότυπά της, καθώς και την εφαρμογή τους. Η ΕΕ είναι έτοιμη να οικοδομήσει εταιρικές σχέσεις σε τομείς άσχετους με το εμπόριο, ιδιαίτερα στους τομείς της καταπολέμησης της τρομοκρατίας και του διεθνούς εγκλήματος, καθώς και της ασφάλειας, της άμυνας και της εξωτερικής πολιτικής 

Η μελλοντική εταιρική σχέση πρέπει να περιλαμβάνει κατάλληλους μηχανισμούς επιβολής των κανόνων και επίλυσης των διαφορών που δεν θα θίγουν την αυτονομία της Ένωσης, ιδίως τις διαδικασίες της που αφορούν τη λήψη αποφάσεων. Μετά την αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ένωση, καμία συμφωνία μεταξύ της ΕΕ και του Ηνωμένου Βασιλείου δεν θα εφαρμόζεται στο έδαφος του Γιβραλτάρ χωρίς συμφωνία μεταξύ του Βασιλείου της Ισπανίας και του Ηνωμένου Βασιλείου. 

Έως ότου αποχωρήσει από την Ένωση, το Ηνωμένο Βασίλειο παραμένει πλήρες μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, έχοντας όλα τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις που προβλέπονται στις Συνθήκες και στο δίκαιο της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένης της αρχής της καλόπιστης συνεργασίας. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο αναγνωρίζει ότι πρέπει, στο διεθνές πεδίο, να ληφθούν υπόψη οι ιδιαιτερότητες του Ηνωμένου Βασιλείου ως αποχωρούντος κράτους μέλους, υπό την προϋπόθεση ότι σέβεται τις υποχρεώσεις του και παραμένει πιστό στα συμφέροντα της Ένωσης εν όσω είναι μέλος. Ομοίως, η Ένωση αναμένει από το Ηνωμένο Βασίλειο να αναγνωρίσει ότι τα 27 κράτη μέλη πρέπει να συνέρχονται και να συζητούν θέματα που αφορούν την κατάσταση μετά την αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου.

Εν όσω το Ηνωμένο Βασίλειο είναι μέλος, όλες οι εν εξελίξει εργασίες της ΕΕ πρέπει να συνεχιστούν όσον το δυνατόν ομαλότερα σε επίπεδο 28 κρατών μελών. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο παραμένει προσηλωμένο στη φιλόδοξη προώθηση των προτεραιοτήτων που έχει καθορίσει η ίδια η Ένωση. Οι διαπραγματεύσεις με το Ηνωμένο Βασίλειο θα διεξάγονται χωριστά από τις εν εξελίξει εργασίες της Ένωσης και δεν θα επηρεάζουν την πρόοδό τους. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο προσυπογράφει τις ρυθμίσεις που περιλαμβάνονται στη δήλωση των 27 αρχηγών κρατών και κυβερνήσεων της 15ης Δεκεμβρίου 2016.