Να κλάψουν ή να χαμογελάσουν για το Ελληνικό στην κυβέρνηση; Ούτε οι ίδιοι δεν ξέρουν και η αλήθεια είναι πως το όλο θέμα έχει πολλές αντιφάσεις. Η οριστική πώληση του Ελληνικού έγινε αντί πινακίου φακής. Την ίδια ώρα όμως η χώρα χρειάζεται επενδύσεις και θέσεις εργασίας. Και μάλιστα γρήγορα. Είναι αλήθεια  ότι η σημερινή κυβέρνηση ήταν υποχρεωμένη να δώσει το Ελληνικό και μάλιστα στην τιμή που είχε προσυμφωνηθεί με την κυβέρνηση Σαμαρά. Για να υποχρεωθεί η σημερινή κυβέρνηση να συμφωνήσει, ουσιαστικά εκβιάστηκε, αφού το Ελληνικό έγινε προαπαιτούμενο για να δοθεί η δόση των 7,5 δις ευρώ. 

«Το Ελληνικό αντί για 915 εκ ευρώ έπρεπε να είχε πουληθεί 3 δις ευρώ» δήλωσε ο   υπουργός Υποδομών, Χρήστος Σπίρτζης, εκφράζοντας ακόμα και εκ των υστέρων τις κυβερνητικές ενστάσεις. Στην κυβέρνηση παρ ολ αυτά επικρατεί ένας μικρός βαθμός ικανοποίησης γιατί αναμένει να ξεκινήσει η επένδυση σχετικά γρήγορα, ώστε να δημιουργηθούν μερικές χιλιάδες θέσεις εργασίας.  Συγχρόνως η  κυβέρνηση υποστηρίζει ότι χάρη στην δική της επαναδιαπραγμάτευση των όρων της σύμβασης για το Ελληνικό πέτυχε σημαντικές βελτιώσεις υπέρ των τοπικών κοινωνιών , αλλά και των πολιτών του λεκανοπεδίου. Δεν πρέπει να παραγνωρίζουμε ότι το Ελληνικό δεν ήταν μια υπόθεση των δανειστών. Επι πολλά χρόνια ήταν εγκαταλειμμένο λες και περίμενε την κατάλληλη στιγμή, τον Έλληνα επενδυτή για την αξιοποίηση του. Αν είχε δοθεί μετά το 2004 η αξία του θα είχε φτάσει και στα 5 δις ευρώ.

Ο Χ. Σπίρτζης αναφερόμενος (real FM) στο  Ελληνικό δήλωσε: «Από αυτά που έχω πει στο παρελθόν δεν παίρνω πίσω ούτε μία λέξη. Το Ελληνικό έπρεπε να αξιοποιηθεί διαφορετικά κατά τη γνώμη μου και όχι με αυτές που έχει επιλέξει το ΤΑΙΠΕΔ. Έπρεπε τα χρήματα που θα ζητούσαμε για το Ελληνικό, σύμφωνα με την εκτίμηση που είχαμε κάνει, να είναι πολλαπλάσια, για να πάνε στην εξυπηρέτηση του χρέους, γιατί αυτά τα χρήματα δεν έρχονται στην χώρα πηγαίνουν στην εξυπηρέτηση του χρέους. Έπρεπε ο σχεδιασμός να γίνει από το κράτος και όχι από τον επενδυτή».

Και πρόσθεσε: «Εμείς βρήκαμε έναν διαγωνισμό ολοκληρωμένο, με συγκεκριμένο τίμημα, με συγκεκριμένες προβλέψεις και αυτό που έγινε μετά τις εκλογές του Σεπτεμβρίου και σ’ αυτό και στο διαγωνισμό για τα αεροδρόμια ήταν να βελτιώσουμε όσο μπορούσαμε τους όρους του διαγωνισμού που βρήκαμε ολοκληρωμένο». Μάλιστα ο υπουργός Υποδομών εξηγώντας τις βελτιώσεις για τις οποίες έκανε λόγο είπε: «Έχουμε κάποια δισ. ευρώ που θα βάρυναν τον ελληνικό λαό και το ελληνικό κράτος για βασικές υποδομές που θα βαρύνουν τον επενδυτή». 

Στο ερώτημα αν το τίμημα των 915 εκατ. ευρώ είναι χαμηλό ο κ. Σπίρτζης απάντησε: «Και βέβαια είναι χαμηλό. Μπαίνει θέμα για αυτό; Γιατί δεν ρωτάτε τον εισαγγελέα που κάνει έρευνα γι’αυτό;». Στην επισήμανση ότι ρωτάτε ο υπουργός που έλεγε ότι το τίμημα θα έπρεπε να είναι 3 δισ. και τώρα συμφωνεί με τα 915 εκατ. ο κ. Σπίρτζης ανέφερε: «Ο υπουργός και με την ιδιότητα του προέδρου του ΤΕΕ έλεγε ότι το τίμημα έπρεπε να είναι 3 δισ. και το λέω και σήμερα. Έπρεπε να είναι 3 δισ. Η διαφορά με τη διαπραγμάτευση που έγινε, προσπαθήσαμε να το φέρουμε μέσω υποχρεώσεων του παραχωρησιούχου με υποδομές. Η ομάδα που χειρίστηκε αυτή τη διαπραγμάτευση από την κυβέρνηση και το ΤΑΙΠΕΔ, δηλαδή ο Αλέκος Φλαμπουράρης και η ομάδα που έκανε πέτυχε πάρα πολλά πράγματα».

Στην επισήμανση ότι στους ακροατές ακούγεται οξύμωρο το ότι «διαφωνούμε αλλά το κάνουμε» ο υπουργός υποδομών τόνισε: «Να μην ακούγεται οξύμωρο γιατί υπάρχει μία δέσμευση. Και η άλλη λύση θα ήταν να μην προχωρήσουμε το πρόγραμμα που έχουμε συμφωνήσει. Πως είναι οξύμωρο; Εμείς είπαμε στον ελληνικό λαό, πεντακάθαρα, ότι δεσμευτήκαμε για αυτά τα πράγματα. Ενέκρινέ το ή απόρριψέ το. Το ενέκρινε. Μέσα στη συμφωνία και μάλιστα είναι γραμμένο καθαρά και τα 14 αεροδρόμια για το Ελληνικό. Διαφωνούμε και με το μοντέλο ιδιωτικοποίησης και με το μοντέλο αξιοποίησης, αυτό που είχε δεσμευτεί η κυβέρνηση Σαμαρά και οι προηγούμενες κυβερνήσεις. Όταν όμως υπάρχουν κυβερνήσεις στη χώρα δημοκρατικά εκλεγμένες, αυτές οι δεσμεύσεις δεν παύουν γιατί κάνουμε εκλογές. Έγινε μία διαπραγμάτευση με τους θεσμούς, έγιναν διαδικασίες, υπάρχει συνέχεια του κράτους και οι δανειστές για να πάμε σε συμφωνία επέβαλαν να συνεχιστούν αυτές οι ιδιωτικοποιήσεις. Ποιο είναι το οξύμωρο;»

Τα πλεονεκτήματα της νέας διαπραγμάτευσης 

Σύμφωνα με την κυβέρνηση υπάρχουν πολλά πλεονεκτήματα από την τελική συμφωνία: 

« Α) Σημαντική αύξηση του οικονομικού οφέλους του Ελληνικού δημοσίου.

Η Επένδυση για την ανάπλαση του πρώην αεροδρομίου του Ελληνικού σε ότι αφορά το οικονομικό αντικείμενο και το όφελος του δημοσίου έχει δυο σκέλη: Το ένα αφορά το τίμημα παραχώρησης και το δεύτερο αφορά τη δέσμευση για επενδύσεις και ιδιαίτερα άμεσες επενδύσεις για δημιουργία δημόσιων υποδομών κοινωφελή χαρακτήρα. 

Η διαφορά είναι ότι το μεν τίμημα, με βάση τα μνημόνια από τα οποία δεσμεύεται η χώρα, πηγαίνει απευθείας στο χρέος, δηλαδή σε μια μαύρη τρύπα, (δεδομένου ότι το χρέος δε πρόκειται να επηρεαστεί καθοριστικά όσες αποκρατικοποιήσεις και αν γίνουν παρά μόνο από αποφάσεις απομείωσης του, όπως αυτή του περασμένου Eurogroup), ενώ οι επενδύσεις για δημόσιες υποδομές έχουν άμεση ανταποδοτικότητα και δημόσιο όφελος.

Επιλογή της κυβέρνησης ήταν στην επαναδιαπραγμάτευση της Σύμβασης να εστιάσει στο δεύτερο σκέλος.

Κατάφερε να αυξήσει κατά ενάμισι δις ευρώ τουλάχιστον και σε ό,τι αφορά τα άμεσα έργα, δηλαδή που θα ολοκληρωθούν στην επόμενη πενταετία, κατά ένα δις ευρώ.

Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι το συνολικό όφελος του δημοσίου από τη παραχώρηση ανέρχεται πλέον στα 915 εκ (τίμημα) + 1,5 δις (δημόσια έργα) = 2,415 δις ευρώ.

Το σημαντικότερο όμως είναι ότι το έργο θα ξεκινήσει από το Μητροπολιτικό πάρκο πρασίνου και αναψυχής.

Η προηγούμενη μορφή της σύμβασης  άφηνε απολύτως ανοιχτό το ενδεχόμενο να ξεκινήσουν πρώτα τα έργα δόμησης και όταν αυτά απέδιδαν να κατασκευάζονταν μέρος του πάρκου.

Τώρα με τη δέσμευση για 1 δις δημόσια έργα άμεσα, εξασφαλίζεται ότι στη πρώτη πενταετία οι πολίτες της Αττικής θα μπορούν να απολαμβάνουν το Πάρκο του Ελληνικού.

Επίσης με τις παραπάνω αλλαγές, το τίμημα της συνολικής επένδυσης αυξάνεται από τα  5,4 δις περίπου στα 7 δις ευρώ.

Β) Σημαντική Αύξηση του Πάρκου και του Πρασίνου έναντι της οικοδομήσιμης γης.

Με την επαναδιαπραγμάτευση της Σύμβασης ανατρέπεται πλήρως ο συσχετισμός Πρασίνου και οικοδομήσιμης γης στο Ελληνικό.

Η οικοδομήσιμη γη μειώνεται από τα 3.600.000 τ.μ. στα 2.700.000 τ.μ. , ενώ οι συνολικοί χώροι Πρασίνου ανέρχονται στα 2.900.000 τ.μ.

Από τα 2.900.000 τ.μ. πρασίνου, που προσεγγίσει σε ποσοστό  το 50% της συνολικής επιφάνειας παραχώρησης,  τα 2.000.000 τ.μ. θα είναι ενιαίο και ανεμπόδιστης πρόσβασης Πάρκο, επιπλέον 300.000 τ.μ. εφαπτόμενα στο ενιαίο Πάρκο, χώρος που είτε θα επεκταθεί το Πάρκο είτε θα μεταφερθούν δημόσιες χρήσεις κτιρίων από το υπόλοιπο λεκανοπέδιο με σκοπό να δημιουργηθούν αντίστοιχου εμβαδού πνεύμονες πρασίνου σε κατοικημένες περιοχές του κέντρου. Και τα υπόλοιπα 600.000 τ.μ. άθροισμα πράσινων τμημάτων σ ε όλη την έκταση».

Ας δούμε όμως αναλυτικά τι πέτυχε η κυβέρνηση από την επαναδιαπραγμάτευση της Σύμβασης :

1. Οικονομικά Στοιχεία 

α) Αυξήθηκε σημαντικά το ύψος της συνολικής επένδυσης μάσα από τη αύξηση των έργων δημόσιου κοινωφελούς χαρακτήρα τουλάχιστον κατά 1,5 δις ευρώ. Ο Επενδυτής αποδέχθηκε να αναλάβει το κόστος ενός σημαντικού αριθμού έργων πέρα των προβλεπόμενων στην αρχική σύμβαση, που ανεβάζουν το ύψος της συνολικής επένδυσης στα 7 δισ. ευρώ.

Έργα που δεσμεύεται ότι θα υλοποιήσει ο επενδυτής.

i.Οι ανοιχτοί χώροι του Μητροπολιτικού Πάρκου Πρασίνου και Αναψυχής

ii.Πρωτεύουσες συγκοινωνιακές υποδομές και εγκαταστάσεις

iii.Κύριες εγκαταστάσεις και δίκτυα κοινής ωφέλειας.

iv.Κέντρο διαλογής ανακυκλώσιμων υλικών , σταθμό μεταφόρτωσης απορριμμάτων και χώρο μεταφόρτωσης/ προσωρινής αποθήκευσης ανακυκλώσιμων προϊόντων στο Ακίνητο για τη διαχείριση απορριμμάτων αποκλειστικά και μόνο του ακινήτου.

v.Απαιτούμενα λιμενικά έργα

vi.Παράκαμψη και υπογειοποίηση τμήματος της Λεωφόρος Ποσειδώνος, εφόσον εγκριθεί

vii.Έργα ανασύστασης/ διευθέτησης ρεμάτων

viii.Εκτεταμένο Δίκτυο πεζοδρόμων και ποδηλατοδρόμων εκτιμώμενου μήκους περίπου πενήντα (50) χιλιομέτρων

ix.Ανάληψη του 50% του κόστους μελέτης και κατασκευής κέντρου διαλογής ανακυκλώσιμων υλικών, σταθμού μεταμόρφωσης απορριμμάτων και χώρου μεταφόρτωσης/ προσωρινής αποθήκευσης ανακυκλώσιμων προϊόντων σε περιοχή εκτός του ακινήτου υπό προϋποθέσεις 

x.Ενίσχυση συνδεσιμότητας μέσων σταθερής τροχιάς 

xi.Υλοποίηση του μεγαλύτερου μέρους πολιτιστικών και αθλητικών χρήσεων εντός του Μητροπολιτικού Πάρκου

xii.Αναπαλαίωση, λειτουργία και ανάδειξη των διατηρητέων κτηρίων εντός του ακινήτου 

xiii.Δημιουργία χώρων στέγασης των σωματείων ΑΜΕΑ εντός του Ακινήτου με αντίστοιχες των σημερινών προδιαγραφές 

xiv.Ανάπλαση/ αναβάθμιση παραλίας 1 χλμ περίπου

β) Η επένδυση θα ολοκληρωθεί σε συντομότερο χρόνο. 

Το 80% των επενδύσεων θα γίνει στα 12 χρόνια έναντι των 15 που προβλεπόταν στην αρχική σύμβαση.

γ) Προσδιορίζεται ότι ένα μεγάλο μέρος των επενδύσεων θα αφορά έργα υποδομής και ότι αυτά τα έργα θα γίνουν την πρώτη πενταετία, πρόβλεψη που δεν υπήρχε στην αρχική σύμβαση. 

Ειδικά ως προς το Μητροπολιτικό Πάρκο Πρασίνου και Αναψυχής συμφωνήθηκε ότι η ολοκλήρωσή του αποτελεί χρονικά επενδυτική προτεραιότητα. 

Κάθε αυτοτελές τμήμα του που ολοκληρώνεται εντός των πρώτων 5 ετών θα τίθεται στη διάθεση των πολιτών.

δ) Η καταβολή του τιμήματος θα γίνει σε συντομότερο χρόνο. 

Το 51% του συνολικού ονομαστικού Τιμήματος Αγοράς Μετοχών θα καταβληθεί έως το 2018. Προβλεπόταν η καταβολή έως το 2022.

ε) Ο Επενδυτής αναλαμβάνει την υποχρέωση να καλύψει τη συντήρηση και την ασφάλεια του Μητροπολιτικού Πάρκου Πράσινου και Αναψυχής.

2. Χαρακτήρας επένδυσης

α) Μητροπολιτικό ενιαίο Πάρκο Πράσινου και Αναψυχής 2.000.000 τμ. κοινόχρηστο και με ελεύθερη πρόσβαση σε όλους και με συγκοινωνιακή σύνδεση με τις γύρω περιοχές και την παραλία.

β) Επιπλέον χώροι πρασίνου και κοινωφελών χρήσεων 600.000 τμ. 

γ) 300.000 τ.μ. για κοινωφελή χρήση και κοινωνική ανταποδοτικότητα ( π.χ. για μεταφορά στο ακίνητο του Ελληνικού εγκαταστάσεων κοινωφελών χρήσεων από όμορες περιοχές και περιοχές του λεκανοπεδίου ώστε στη θέση τους να δημιουργηθούν πνεύμονες πρασίνου).

δ) Μεγάλο δίκτυο πεζοδρόμων, ποδηλατοδρόμων μήκους τουλάχιστον 50χιλιομέτρων, συνδεσιμότητα μέτρων σταθερής τροχιάς , εσωτερική γραμμή Τραμ. 

ε) Τουλάχιστον 1 χιλιόμετρο ανοικτού απολύτως αδόμητου μετώπου παραλίας προς όλους, διευκολύνοντας τις εξόδους του πάρκου προς τη θάλασσα. Έτσι εξασφαλίζεται η συνέχεια του Πάρκου προς τη θάλασσα.

στ) Παραμονή του υφιστάμενου σήμερα Εθνικού Αθλητικού Κέντρου Νεότητας Αγίου Κοσμά. Σε αντίθεση με τη προηγούμενη συμφωνία, τώρα το κέντρο παραμένει σε λειτουργία μαζί με τις ομοσπονδίες των αθλητών, μέχρι την μετεγκατάστασή τους σε αντίστοιχες νέες εγκαταστάσεις μέσα στο χώρο του Έργου

ζ) Εξασφάλιση της κατασκευής χώρων στέγασης των σωματείων ΑΜΕΑ εντός του Ακινήτου, με αντίστοιχες των σημερινών προδιαγραφές

η) Μείωση του συντελεστή κάλυψης και ιδιαίτερα στην παραλία. Η μέγιστη επιτρεπόμενη δόμηση μπορεί να ανέλθει σε 3.600.000 τ.μ., ωστόσο ο Επενδυτής δεσμεύεται ότι η συνολική δόμηση δεν θα υπερβεί τα 2.700.000τ.μ., στα οποία συμπεριλαμβάνονται και περίπου 60.000 τ.μ. υφιστάμενων διατηρητέων κτηρίων (3 υπόστεγα Πολεμικής Αεροπορίας, κτήριο Ανατολικού Αεροδρομίου Αθηνών κτλ).

θ) Δέσμευση του Επενδυτή για την επίλυση του προβλήματος απορριμμάτων των όμορων Δήμων. 

Ο Επενδυτής αναλαμβάνει τη συμμετοχή του με ποσοστό έως και 50%, στη μελέτη και κατασκευή κέντρου διαλογής ανακυκλώσιμων υλικών, σταθμού μεταφόρτωσης απορριμμάτων και χώρου μεταφόρτωσης / προσωρινής αποθήκευσης ανακυκλώσιμων προϊόντων σε περιοχή εκτός του Ακινήτου.

Ολα τα παραπάνω βελτιώνουν κατά πολύ την αρχική συμφωνία διότι : 

•εξασφαλίζουν σημαντικά οφέλη τόσο για την τοπική κοινωνία, όσο και για τους πολίτες όλου του λεκανοπεδίου,  με την αύξηση της προβλεπόμενης έκτασης πρασίνου και τη μείωση της δόμησης.  

•ικανοποιούν την ανάγκη δημιουργίας θέσεων εργασίας σε σύντομο χρονικό διάστημα με το εμπροσθοβαρές των επενδύσεων,  

•η αύξηση των επενδύσεων, με δημόσιο όφελος, από πλευράς του αναδόχου, συμβάλλει στην προσπάθεια για την επανεκκίνηση της οικονομίας.