του Σπύρου Σουρμελίδη

Το βέτο Πολωνίας-Ουγγαρίας στον κοινοτικό προϋπολογισμό, η αποτυχία συμφωνίας με  το Λονδίνο για το brexit, και βεβαίως οι διατήρηση των δεσμεύσεων ότι η χρηματοδότηση στα κράτη-μέλη λόγω κορονοϊού, είναι δάνειο και οχι βοήθεια, είναι αυτά που απασχολούν  την Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ, είναι οι μεγάλοι πονοκέφαλοι για τους ηγέτες της ΕΕ πρωτίστως για το Βερολίνο.   Υπάρχουν και κάποιες ...λεπτομέρειες όπως οι σχέσεις με την Τουρκία, οι διαμαρτυρίες της  Κύπρου  και της Ελλάδας που προσπαθούν να πάρουν μια καλή δήλωση για κυρώσεις που ΘΑ επιβληθούν στην Τουρκία. Ενώ υπάρχει και το βέτο της Σόφιας στην ευρωπαϊκή πορεία της Βόρειας Μακεδονίας. Η γερμανική προεδρία ολοκληρώνεται με αποτυχίες , αλλά η κα Μέρκελ προσπαθεί να κλείσει τα μέτωπα που έχουν οικονομικό ενδιαφέρον. 

Είναι ορατό και μη αμφισβητούμενο οτι η ελληνική κυβέρνηση απέτυχε για μία ακόμα φορά να ...ταρακουνήσει (ούτε καν να συγκινήσει)  τους Ευρωπαίους εταίρους, σε ότι αφορά  το θέμα της Τουρκίας το οποίο είναι θέμα ασφάλειας, , κυριαρχικών δικαιωμάτων και κύρους  για όλη την Ευρώπη.  Την  ώρα όμως που η Αθήνα δεν τολμά να αμφισβητήσει τις θεμελιώδεις αξίες της ΕΕ, το κάνουν άλλοι. Όπως οι Πολωνοί ή οι Ουγγαρέζοι. Ακόμα και ο Βούλγαροι. Το σύνολο των ζητημάτων που καλείται αυτή την ώρα να διαχειριστεί η ΕΕ, θίγει  πλέον τα θεμέλια πάνω στα οποία στηρίζεται η Ευρωπαϊκή  Ένωση. 

Η ευρωπαϊκή ηγεσία αδυνατεί να διαχειριστεί  τα συμφέροντα της σε οτι αφορά  την αποχώρηση της Βρετανίας, αδυνατεί να υπερασπιστεί την ασφάλεια (κυριαρχία) κράτους μέλους, δηλαδή της Κύπρου, σχεδόν αδιαφορεί για την καταπάτηση κυριαρχικών δικαιωμάτων της Ελλάδας και της Κύπρου, και ταυτόχρονα αδυνατεί να υπερασπιστεί ενα θεμελιώδη κανόνα (αξία) όπως το κράτος Δικαίου, το οποίο αμφισβητούν η Βαρσοβία και η Βουδαπέστη.  

Οι δηλώσεις  της κ. Μέρκελ της κ. Ούρσουλα φον ντε Λάγιεν , του Ζαρλ Μισέλ ή του Μπορέλ, είναι ενδεικτικές της κατάστασης στην οποία βρίσκεται η ΕΕ.  Πάνω και πριν απ όλα ο “μηχανισμός της αιρεσιμότητας” δηλαδή  το δάνειο που θα πάρουν τα κράτη-μέλη  για τον κορονοϊό, θα συνοδευτεί από μεταρρυθμίσεις ώστε να ξεπληρωθεί.    Η προσπάθεια είναι να ξεπεραστεί το βέτο της Βαρσοβίας με ένα νομικό-τεχνικό τρόπο, ώστε να υπάρξει προϋπολογισμός και να εκταμιευθούν τα ποσά που έχουν αποφασιστεί προς τα κράτη-μέλη. 

Ασφάλεια και κράτος Δικαίου

Τι θα γίνει όμως με τις θεμελιώδεις αξίες κανόνες στους οποίους στηρίζεται η ΕΕ; Πως θα απαντηθεί η αμφισβήτηση του κράτους δικαίου; Πως θα απαντηθεί η αμφισβήτηση της ασφάλειας  της Ευρώπης και των κρατών- μελών της; Πως θα απαντηθεί η άρνηση του Μπόρις Τζόνσον να σεβαστεί την σχέση ΕΕ-Βρετανίας των προηγούμενων 50 ετών;  
Δεν υπάρχει ουσιαστική απάντηση σ αυτά που απειλούν την ύπαρξη και την συνοχή της ευρωπαϊκής οικογένειας. Υπάρχει μόνο τρέχουσα διαχείριση ώστε να κερδίσουμε χρόνο και στην συνέχεια βλέπουμε.  
Η καγκελάριος Μέρκελ δεν απέτυχε μόνο ως προεδρεύουσα το τελευταίο 6μηνο. Μάλλον θα αποτύχει  συνολικά ως εκπρόσωπος της μεγάλης δύναμης της ΕΕ.

Ενδεικτικές δηλώσεις ηγετων πριν απο την Συνοδο Κορυφής (10-11.12.20)

**Δήλωση Προέδρου Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Charles Michel:  "Θα συζητήσουμε κάποια σημαντικά θέματα εξωτερικής πολιτικής. Τις σχέσεις μας με τις ΗΠΑ μετά τις εκλογές. Θα συζητήσουμε το θέμα των σχέσεων μας με την Τουρκία και να δούμε με ποιο τρόπο μπορούμε να στείλουμε ένα σαφές μήνυμα και να συνεχίσουμε να δουλεύουμε για να υπερασπίσουμε τις ευρωπαϊκές αξίες και τα ευρωπαϊκά συμφέροντα".

**Δήλωση ΥΕ/ΕΕ, Josep Borrell:  "Έχουμε σημαντική ατζέντα στα θέματα εξωτερικής πολιτικής . Έχουμε για μια ακόμη φορά  την Τουρκία , τις σχέσεις με τις ΗΠΑ και τη Νότια Γειτονία που είναι ένα θέμα πολύ σημαντικό για εμάς. Όσον αφορά την Τουρκία , το Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων  εξέτασε τις τελευταίες εξελίξεις και δεν μπορούμε να δώσουμε μια θετική αξιολόγηση . Η συμπεριφορά της Τουρκίας δεν έχει αλλάξει σημαντικά και μπορούμε να πούμε πως υπό μια έννοια έχει χειροτερέψει . Για το λόγο αυτό, η αξιολόγηση δεν είναι θετική και θα πρέπει να αντιμετωπίσουμε αυτό  το θέμα".

 **Δήλωση Προέδρου Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ursula von der Leyen: “Έχουμε μπροστά μας ένα πολύ σημαντικό Συμβούλιο με πολλά δύσκολα θέματα. Ένα από αυτά θα είναι το ΠΔΠ και το Next Generation EU. Είμαι χαρούμενη που έχουμε βρει το πώς θα προχωρήσουμε και για το ότι ο μηχανισμός αιρεσιμότητας δεν έχει υποστεί αλλαγές. Αυτό είναι κρίσιμο για μένα και ελπίζω ότι τώρα θα μπορέσουμε να προχωρήσουμε στα επόμενα βήματα όσον αφορά το πακέτο του 1,8 τρισ. ευρώ, επειδή το χρειάζονται οι Ευρωπαίοι πολίτες και οι ευρωπαϊκές επιχειρήσεις. Το δεύτερο θέμα θα είναι ο κορωνοϊός. Είμαστε σε μία πολύ δύσκολη κατάσταση. Ο αριθμός των κρουσμάτων εξακολουθεί να είναι υψηλός. Ο ιός κυκλοφορεί ευρέως στην Ευρώπη. Βλέπουμε μία σταθεροποίηση, αλλά σε πολύ υψηλά επίπεδα. Υπάρχει, ωστόσο, φως στο τέλος του τούνελ. Η Επιτροπή έχει διαπραγματευτεί το ευρύτατο και πολλά υποσχόμενο χαρτοφυλάκιο των εμβολίων. Σύντομα θα εγκριθεί το πρώτο. Θέλουμε να είναι ασφαλές και αποτελεσματικό.  
Ένα τρίτο θέμα ασφαλώς θα είναι το Brexit. Είχα χτες το βράδυ μία μακρά συζήτηση με τον Βρετανό Πρωθυπουργό. Ήταν μία καλή συζήτηση, αλλά η κατάσταση είναι δύσκολη. Είμαστε έτοιμοι να χορηγήσουμε πρόσβαση στην Ενιαία Αγορά στους Βρετανούς φίλους μας, είναι η μεγαλύτερη ενιαία αγορά στον κόσμο, αλλά οι όροι πρέπει να είναι δίκαιοι, τόσο για τους εργαζομένους μας όσο και για τις εταιρείες μας. Η λεπτή αυτή ισορροπία δικαιοσύνης δεν έχει επιτευχθεί μέχρι στιγμής. Οι διαπραγματευτές μας συνεχίζουν να εργάζονται επ’ αυτού και θα λάβουμε μία απόφαση την Κυριακή”. 

 **Δήλωση Γερμανίδας Καγκελαρίου Angela Merkel: “Συγκεντρωθήκαμε σήμερα εκ νέου με φυσική παρουσία για τη Σύνοδο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, το τελευταίο Ε.Σ. της Γερμανικής Προεδρίας, η οποία σφραγίστηκε από την πανδημία. Προσπαθήσαμε παρ’ όλα αυτά να προετοιμάσουμε κι εμείς από πλευράς μας το σημερινό Ε.Σ. Το πιο σημαντικό είναι να υπάρξει συμφωνία επί του προϋπολογισμού. Τόσο η Γερμανία όσο και εγώ προσωπικά εργαστήκαμε πολύ εντατικά προκειμένου να ξεπεράσουμε τις δυσκολίες που υπήρχαν, αλλά και να βρούμε λύση για τους προβληματισμούς της Πολωνίας και της Ουγγαρίας, προασπιζόμενοι ταυτόχρονα τον μηχανισμό αιρεσιμότητας και τα θέματα κράτους δικαίου, όπως τα διαπραγματευτήκαμε και με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Σήμερα θα φανεί, εάν καταφέρουμε να πετύχουμε ομοφωνία στα θέματα αυτά. Προσπαθήσαμε να προετοιμάσουμε το έδαφος γι’ αυτό . Σε κάθε περίπτωση, η επίτευξη αυτού του σημαντικού αποτελέσματος θα αποτελέσει και μείζονα ένδειξη για την ικανότητα δράσης της ΕΕ τόσο σε ό,τι αφορά τον προϋπολογισμό της ΕΕ όσο και τη συγκεκριμένη απάντηση των κ-μ της ΕΕ και της Επιτροπής στο θέμα της πανδημίας.

Θα ασχοληθούμε επίσης σήμερα με το θέμα της προστασίας του κλίματος. Έχουμε όλοι δεσμευτεί σχετικά με την πρόθεσή μας να βελτιώσουμε μέχρι το τέλος του έτους τους κλιματικούς στόχους που έχουμε θέσει. Η Γερμανία στηρίζει τους στόχους της Επιτροπής και την Πράσινη Συμφωνία, που έχει προταθεί από την Πρόεδρο της Επιτροπής. Θέλουμε μέχρι το 2030 να μειωθούν τουλάχιστον κατά 55% οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα και να πετύχουμε κλιματική ουδετερότητα μέχρι το 2050. Μέχρι στιγμής δεν υπάρχει σχετική απόφαση του Ε.Σ. και θέλουμε να προσπαθήσουμε να το πετύχουμε στο πλαίσιο αυτής της Συνόδου.

Θα συζητήσουμε, επίσης, και επί μίας σειρά θεμάτων εξωτερικής πολιτικής, όπως είναι οι σχέσεις ΕΕ – Τουρκίας, αλλά και η παράταση των κυρώσεων κατά της Ρωσίας σε σχέση με την Ουκρανία. Έχουμε πλήρη ατζέντα. Θα έχουμε και το eurosummit, όπου θα ασχοληθούμε με τα Συμπεράσματα των Υπουργών Οικονομικών και της Ευρω-ομάδας, που προχώρησαν το θέμα του ESM, συμπεριλαμβανομένης και της δυνατότητας ενός κοινού backstop. Η ημερήσια διάταξη είναι επομένως πολύ πλούσια και ελπίζουμε στο τέλος να κάνουμε ένα βήμα πιο πέρα για την Ευρώπη”.