του Σωτήρη Σιδέρη

Πρωτοφανή διπλωματική κινητικότητα αναπτύσσουν  στο παρασκήνιο οι ΗΠΑ υπέρ της Τουρκίας , ενώ και η Γερμανία κινούμενη κυρίως από τα δικά της  , ιδιοτελή οικονομικά κριτήρια, δημιουργούν ένα ασφυκτικό πλαίσιο κατά της Ελλάδας. Κύριο στοιχείο της στροφής των ΗΠΑ είναι το δόγμα ότι εχθρός είναι η Ρωσία και όχι η Τουρκία, υποβαθμίζοντας πλήρως τις τουρκικές απειλές κατά της χώρας και απαιτώντας, όπως πάντα, πειθήνια στοίχιση.  Στο πλαίσιο αυτό ο Αμερικανός πρέσβης Πάιατ εξέφρασε την δυσφορία του προς την ελληνική κυβέρνηση για το περιεχόμενο της κοινής διακήρυξης  της Ελλάδας, της Γαλλίας, της Κύπρου, της Αιγύπτου και των Ενωμένων Αραβικών Εμιράτων  για την Ανατολική Μεσόγειο που υιοθέτησαν στις 11 Μαϊου.

 

Οι πέντε χώρες σε ένα εξαιρετικά ήπιο διπλωματικά κείμενο επισημαίνουν ότι οι ενέργειες της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο και το Αιγαίο ενέχουν σοβαρούς κινδύνους για την σταθερότητα, ότι παραβιάζουν το διεθνές δίκαιο και αποδοκιμάζουν ,όπως πολλές ακόμη χώρες, το τουρκολιβυκό σύμφωνο.  
Για την Ελλάδα , η διακήρυξη αυτή όπως και άλλες δηλώσεις που έχουν γίνει στο παρελθόν από τις ΗΠΑ , την ΕΕ και μεμονωμένες χώρες, είναι κινήσεις αυτονόητες και αμυντικές και προσπαθούν να απαντήσουν στην τουρκική επιθετικότητα. 

Αδίστακτη διπλωματία 

Όμως για την Ουάσιγκτον οι προτεραιότητες φαίνεται ότι έχουν αλλάξει . Ο Πάϊατ ενοχλήθηκε γιατί στην διακήρυξη δεν γίνεται καμία αναφορά στον ρόλο της Μόσχας στην Συρία ή και την Λιβύη και όπως αναφέρουν παράγοντες του ΥΠΕΞ προκαλεί ερωτηματικά το γεγονός ότι οι Αμερικανοί θέλουν να βάλουν την Ελλάδα να πει πράγματα που δεν λένε οι ίδιες. Αλλά, προσθέτουν, το πρόβλημά του δεν είναι μόνο αυτό. Η Ουάσιγκτον, παρεμβαίνει και στο ΝΑΤΟ και στην ΕΕ σε μια προσπάθεια να αμβλυνθούν οι σχέσεις με την Τουρκία και να επανέλθει η Άγκυρα στην αυλή των ΗΠΑ. Αυτό όμως συνεπάγεται διαμόρφωση ενός νέου κλίματος , στο οποίο όμως διαφωνούν πολλές χώρες της Ευρώπης και της Μέσης Ανατολής και δευτερευόντως η Ελλάδα. 

Διπλωματικές πηγές με γνώση της νέας κινητικότητας που αναπτύσσουν οι ΗΠΑ εκφράζουν την έντονη δυσφορία τους και για το γεγονός ότι τις τελευταίες εβδομάδες οι Αμερικανοί , όχι μόνο υποβαθμίζουν τις απειλές της Τουρκίας κατά της Ελλάδας, αλλά πιέζουν για μηδενισμό των διαμαρτυριών της Αθήνας σε διεθνή φόρα. Παρατηρούν επίσης ότι η στροφή των ΗΠΑ είναι ποιοτική και όχι ρητορική . Στόχος τους είναι να επαναφέρουν την Τουρκία υπό την σκέπη τους, να την στηρίξουν προφανώς οικονομικά αλλά τα ανταλλάγματα που θα πάρουν από την Άγκυρα είναι μεγάλα και σχετίζονται με το νέο τοπίο που επιδιώκουν να δημιουργηθεί. 

Δηλαδή  θέλουν  να στρέψουν την Άγκυρα κατά της Ρωσίας, να διαρρήξουν δηλαδή τις σχέσεις τους Ερντογάν και Πούτιν και στην συνέχεια να  αναδείξουν τον περιφερειακό ρόλο της Τουρκίας. Αυτό όμως δεν μπορεί να γίνει χωρίς να υπάρχουν συνέπειες στα ελληνικά εθνικά συμφέροντα και αυτό είναι που υποβαθμίζουν οι ΗΠΑ γιατί θεωρούν ότι η Ελλάδα ως δεδομένη δεν θα αντιδράσει . Φυσικά για την Τουρκία δεν θα είναι εύκολο να διαρρήξει τις σχέσεις με την Ρωσία χωρίς να υποστεί συνέπειες και στην Συρία και την Λιβύη. Αλλά το χάος στο μυαλό των ΗΠΑ δεν μπορεί να το πληρώσει η Ελλάδα. Και η κυβέρνηση αντί να σχεδιάσει μια νέα στρατηγική δείχνει εντελώς απροετοίμαστη και για τη νέα γεωπολιτική αναστάτωση που επιδιώκουν οι Αμερικανοί. 

Προς το παρόν η Αθήνα τηρεί απελπιστικά χαμηλούς τόνους, προκαλώντας εύλογα ερωτηματικά για το τι θα επακολουθήσει. Είναι χαρακτηριστικό , ότι στο πλαίσιο  των συνομιλιών είτε του πρωθυπουργού με τον Τραμπ, είτε σε υπουργικό και υπηρεσιακό επίπεδο , η κυβέρνηση  της ΝΔ είναι ιδιαίτερα ήπια στο να θέτει τα ελληνοτουρκικά ακριβώς επειδή οι ΗΠΑ δεν θέλουν να δώσουν την διάσταση που θέλει η Αθήνα. Όμως αυτό δεν είναι διάλογος συμμαχικών χωρών που  υποτίθεται έχουν  κοινά γεωπολιτικά συμφέροντα, αλλά μονοδιάστατη επιβολή των θέσεων των ΗΠΑ που μπορεί να αλλάξει δραματικά  ακόμη περισσότερο τους ήδη αρνητικούς συσχετισμούς εις βάρος της χώρας μας. 

Άλλες πηγές  με πολύ καλή γνώση του παρασκηνίου υπογραμμίζουν την αλλαγή του κλίματος και στο ΝΑΤΟ όπου συζητιούνται πολλά θέματα και  όπου οι σύμμαχοι, τηρούν σαφείς αποστάσεις από την Ελλάδα στα όσα απαιτεί η Άγκυρα για την αποστρατιωτικοποίηση των νησιών κατασκευάζοντας καταλόγους νησιών κατά το δοκούν. Μα και μόνο το γεγονός, πέραν των άλλων,  ότι η Τουρκία στέλνει πολεμικά αεροσκάφη να πετούν πάνω από κατοικημένα ελληνικά νησιά  η στρατιωτικοποίηση είναι μονόδρομος. Η Άγκυρα μπορεί να απαιτεί αποστρατιωτικοποίηση νησιών και η ίδια να στρατιωτικοποιεί τον εναέριο χώρο τους ή να παραβιάζει τα χωρικά τους ύδατα;. Είναι εξωτερική πολιτική αυτή, να δίνει η Ελλάδα πλήθος βάσεων στις ΗΠΑ και το αποτέλεσμα να είναι αυτή η περιφρόνηση;

Εν κατακλείδι , η Ελλάδα έχει πολλούς συμπαθούντες, κανέναν πραγματικό στρατηγικό σύμμαχο. Οι  κίνδυνοι αυξάνονται , οι ΗΠΑ βιώνουν τον εφιάλτη Τραμπ, η Τουρκία επιτίθεται αλλά και φαντασιώνεται έναν δικό της κόσμο και η Ελλάδα στέκεται πάνω σε αναμμένα κάρβουνα.  Ο πρωθυπουργός και οι συνεργάτες του δεν δείχνουν ικανοί να αλλάξουν την πορεία αποδυνάμωσης της χώρας που μόνοι τους με τις επιλογές τους προκάλεσαν. Η εξωτερική πολιτική απαιτεί κάτι παραπάνω. Δεν είναι τομέας μερικής απασχόλησης , είναι κυρίαρχο ζήτημα άμυνας, ασφάλειας , εθνικής ακεραιότητας και δημοκρατίας και αυτά απαιτούν ανατροπή νοοτροπίας και νέα εξωτερική πολιτική. 

 

Απόψεις

Ειδικού Συνεργάτη Η συνάντηση των Υπουργών Εξωτερικών ΗΠΑ-Τουρκίας συνοδεύτηκε με εκτενείς συνομιλίες μεταξύ αξιωματούχων των δύο χωρών, σχετικά με την Ουκρανία, τη Γάζα, τη Συρία και το Νότιο Καύκασο. Σύμφωνα με τον τουρκικό... πλήρες κείμενο
Άρης Χατζηστεφάνου Το να είσαι υπεύθυνος ειδικού τμήματος του FBI για την πάταξη της αναρχίας στις ΗΠΑ ακούγεται σαν τη μεγαλύτερη αργομισθία στην Ιστορία. Παρ' όλα αυτά, το ομοσπονδιακό γραφείο ερευνών έχει αυξήσει τους... πλήρες κείμενο
Του Στράτου Βαλτινού Πάντα υπήρχαν οι πρόθυμοι στην πολιτική να συμπορευθούν ακόμη και με την πιο σκοτεινή πλευρά της εκκλησίας, όπως πάντα υπήρχαν οι οπαδοί της κοσμικότητας, ανεξάρτητα από κόμματα και ιδεολογικές τάσεις.... πλήρες κείμενο
Του Στράτου Βαλτινού Η καταθλιπτική εικόνα της τεράστιας αίθουσας του Ταε Κβο Ντο όπου διεξάγεται το 4ο συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ αποτυπώνει και τον εκφυλισμό του κόμματος αυτού. Άδεια αίθουσα, γεμάτοι διάδρομοι , δρόμοι και παράδρομοι,... πλήρες κείμενο
Του Στράτου ΒαλτινούΟ Αλεξέϊ Ναβάλνι πέθανε σε μια φυλακή της Αρκτικής, θύμα ενός δικτάτορα που δεν ανέχεται την κριτική και την αμφισβήτηση. Τυραννικά καθεστώτα που στηρίζονται από τη Δύση εξοντώνουν χιλιάδες. Είναι ο... πλήρες κείμενο
Του Στράτου Βαλτινού Ο Αλέκος Φλαμπουράρης δεν είναι ο οποιοσδήποτε. Είναι ο εκσκαφέας του κομματικού υπεδάφους και ιδανικός στη δημιουργία μηχανισμών. Η αποχώρησή του από την Πολιτική Γραμματεία του ΣΥΡΙΖΑ μετά από λεκτικό... πλήρες κείμενο