Του Σωτήρη Σιδέρη

Τελικά ο  Όρμπαν,   έγινε και τυπικά ο πρώτος δικτάτορας της ΕΕ, καθώς το νομοσχέδιο με το οποίο η βουλή αυτοκαταργείται ψηφίστηκε. Μείζονα ερωτήματα εγείρονται πλέον για την  ταυτότητα της ΕΕ . Άλλοι φοβούνται ότι είναι η αρχή για το τέλος της δημοκρατίας . Άλλοι ανησυχούν για την ισχύ των τραπεζών και των μεγάλων ομίλων που ουσιαστικά  καθορίζουν τις αποφάσεις της ΕΕ, ότι δηλαδή ήδη επικρατεί νέου τύπου φασισμός, ένα  πάντρεμα  του οικονομικού νεοφιλελευθερισμού και πολιτικού αυταρχισμού που γεννά ανισότητες και οι ανισότητες γεννούν Όρμπαν.

Δεν είναι ο κορονοιός που πλήττει τη δημοκρατία. Η ανοχή στον εκφασισμό είναι το πρόβλημα.
Η ΕΕ  που οικοδομήθηκε πάνω στην ιδέα μιας δημοκρατικής Ένωσης γίνεται ακόμη πιο αποκρουστική.  Οι ανισότητες κυριαρχούν, η αλληλεγγύη έχει κλονιστεί, η πανδημία αποκαλύπτει και την δομική της γύμνια, ακροδεξιά κόμματα κυβερνούν ή συγκυβερνούν και τώρα, σχεδόν όλα τα κράτη μέλη ή ανέχονται ή αποδέχονται τον Όρμπαν.
          

  Η μαύρη απειλή

  Η  δημοκρατία κλονίζεται αλλά όλοι προσποιούνται ότι δεν το βλέπουν.  Την  ίδια στάση  είχε τηρήσει η Ευρώπη απέναντι στον Χίτλερ. Ο Όρμπαν δεν μπορεί να γίνει Χίτλερ, έχει όμως οπαδούς παντού, μιμητές εμφανίζονται και στη Γερμανία και το αυγό του φιδιού επωάζεται.  Ο αυστριακός Καγκελάριος Κούρτς δήλωσε ότι  δεν έχει χρόνο να ασχοληθεί με την Ουγγαρία και όλοι οι άλλοι κάνουν διαλέξεις. Σαπίζει η δημοκρατία. Μια ματιά στην Ιταλία, τη Τσεχία, την Πολωνία και σε άλλες χώρες θα επιβεβαιώσει το πρόβλημα.
Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν   έκανε δήλωση  στην οποία σημειώνει: «Είναι εξαιρετικά σημαντικό, τα μέτρα έκτακτης ανάγκης να μη λαμβάνονται εις βάρος των θεμελιωδών αρχών και αξιών μας, που ορίζονται στις συνθήκες». «Τα μέτρα έκτακτης ανάγκης πρέπει να μην ξεπερνούν το αναγκαίο μέτρο και να είναι αυστηρώς αναλογικά. Δεν μπορούν να διαρκούν επ’ αόριστον». Σαν να   δίνει διάλεξη σε φοιτητικό ακροατήριο, σαν να μην έχει ρόλο και ευθύνη .
Δεν είναι το απελπιστικά ανύπαρκτο ηγετικό έλλειμμα της Ούρσουλα φον ντερ Λάϊν.  Και άλλοι το έχουν. Είναι το έλλειμμα δημοκρατικών φρονημάτων που εμφανίζει καθώς φροντίζει πάντα να είναι στην ίδια γραμμή με τη Γερμανία. Να υπηρετήσει τα συμφέροντα της χώρας της που είναι πάντα έτοιμη να απειλήσει και να εκβιάσει όλη την Ευρώπη, αλλά έναντι του Όρμπαν , σφυρίζει αδιάφορα. Γιατί η επικεφαλής της Ευρωπαικής Επιτροπής εξελέγη με τις ψήφους του Όρμπαν και του ΕΛΚ του οποίου ηγείται ο ακροδεξιός Μαξ Βέμπερ.
 H  εκπρόσωπος της Γερμανίδας καγκελαρίου,  από την πλευρά  της  δήλωσε πως στην Ε.Ε. «έχουμε σαφείς αρχές του κράτους δικαίου και αυτές πρέπει να τηρούνται από όλα τα κράτη μέλη».  Ωραία δήλωση αλλά όταν δεν τηρούνται επί σειρά ετών μάλιστα τι γίνεται; τίποτα.
          

  Η κοινή δήλωση

Με κοινή δήλωσή τους 13  κυβερνήσεις από τις 27 χώρες της ΕΕ, της Ελλάδας, Βελγίου, Δανίας, Φινλανδίας, Γαλλίας, Γερμανίας, Ιρλανδίας, Ιταλίας, Λουξεμβούργου, Ολλανδίας, Πορτογαλίας, Ισπανίας και Σουηδίας, αναφέρουν ότι είναι θεμιτό   τα κράτη μέλη να λάβουν έκτακτα μέτρα για την προστασία των πολιτών τους και την αντιμετώπιση της κρίσης. Είμαστε, ωστόσο,  προσθέτουν, ότι «βαθιά προβληματισμένοι για τον κίνδυνο παραβίασης των αρχών του κράτους δικαίου, της δημοκρατίας και των θεμελιωδών δικαιωμάτων που απορρέουν από την έγκριση ορισμένων επειγόντων μέτρων» . Υποστηρίζουν, ότι τα μέτρα έκτακτης ανάγκης πρέπει να περιορίζονται στα απολύτως απαραίτητα, να είναι αναλογικά και προσωρινά, να υπόκεινται σε τακτικό έλεγχο και να τηρούν τις προαναφερόμενες αρχές και τις υποχρεώσεις που απορρέουν από το διεθνές δίκαιο και καλούν το Συμβούλιο Γενικών Υποθέσεων να εξετάσει το ζήτημα, όταν αυτό είναι απαραίτητο.
Θα ήταν μια θετική δήλωση αν το φαινόμενο Όρμπαν ήταν σημερινό.  Στην Ουγγαρία καταλύεται η κοινοβουλευτική δημοκρατία και οι 13 χώρες αντί να απαιτούν με ένταση την ακύρωση αυτής της απόφασης και να εισηγηθούν  κυρώσεις εμφανίζονται ως σχολιαστές των εξελίξεων που  φροντίζουν να μην ενοχλήσουν καν το Συμβούλιο, το οποίο καλείται να  εξετάσει το ζήτημα  «όταν αυτό είναι απαραίτητο». Αν είναι δυνατόν…

 
     

   Κυβέρνηση  και ΣΥΡΙΖΑ

           
Η στάση αυτή έχει ήδη προκαλέσει αντιδράσεις στην Ευρώπη. Αίσθηση προκαλεί η επεξεργασία που κάνει ο ΣΥΡΙΖΑ καθώς η απειλή για τη δημοκρατία στην ΕΕ όλο και μεγαλώνει.  Ανακοίνωση για τον Όρμπαν έχει εκδώσει ο ΣΥΡΙΖΑ και μάλιστα σκληρή. Μιλά συχνά για το δημοκρατικό έλλειμμα στην ΕΕ, αλλά πλέον δεν  είναι αυτό το ζήτημα. Το πρόβλημα είναι η αδυναμία του να επηρεάσει κινήματα, η στροφή προς τα δεξιά τον έχει αποξενώσει από κινήματα , δεν εμπνέει και δεν τον εμπιστεύονται . Έτσι, μοιραία, παρά την θετική στάση που έχει , ο ΣΥΡΙΖΑ είναι βήματα πίσω   από τις πραγματικές ανάγκες .  Αυτή η στάση όμως αντανακλάται και στο εκλογικό του ακροατήριο. Αν η αξιωματική αντιπολίτευση δεν πείσει ότι έχει σταθερές θέσεις, ότι δικαιώνει τον προοδευτικό του χαρακτήρα δεν θα γίνει η αξιόπιστη εναλλακτική λύση που έχει ανάγκη η χώρα.
 Η κρίση δημοκρατίας στην Ευρώπη  βρίσκει τις αριστερές και προοδευτικές δυνάμεις σε όλη την Ευρώπη σε κατάσταση ιδεολογικής αποσύνθεσης . Ταυτόχρονα όμως οι επιθέσεις από τις δυνάμεις της «κανονικότητας» αυξάνονται.  Ο κορονοιός δεν είναι απειλή μόνο για τη δημόσια υγεία, απειλεί ελευθερίες και δικαιώματα , είναι το άλλοθι για να ενισχυθεί η καταστολή, να υπονομευθούν τα κοινοβούλια , να εκριζωθεί κάθε διαμαρτυρία και να κυνηγηθεί η αντίθετη άποψη και κάθε κίνημα που θα αντισταθεί.  Η κυκλοφορία των ανθρώπων έχει απαγορευθεί , όχι η διακίνηση των ιδεών , προς το παρόν τουλάχιστον. .
Η κυβέρνηση όμως έχει πιάσει ήδη το νήμα με πολύ άτσαλο τρόπο σίγουρα .   Η επιθετικότητα έναντι των εργαζομένων, η στήριξη κάθε είδους προνομίων των καναλαρχών, η τάση να προκαλέσει ενοχές στην κοινωνία για την ατομική ευθύνη (που ήδη έχουμε αποδεχθεί όλοι)  και η ταυτόχρονη συγκάλυψη των κυβερνητικών ευθυνών δείχνουν ότι είναι έτοιμη και  για τον δεύτερο γύρο.
 Σίγουρα υπάρχουν και αντικειμενικές δυσκολίες για τη δράση των κομμάτων, ωστόσο τα κόμματα ιδεών και δράσης σε αυτές τις συνθήκες οφείλουν να ευδοκιμούν. Νέα κινήματα θα εμφανιστούν, αλλά είναι πιθανό, είτε να προσπεράσουν σε προοδευτικότητα τον ΣΥΡΙΖΑ και άλλα ευρωπαικά αριστερά κόμματα και να τον ακυρώσουν, είτε να είναι προς αντιδημοκρατική κατεύθυνση, ενδεχόμενο, πολύ επικίνδυνο. Εκτός και αν αλλάξει ο ίδιος ο ΣΥΡΙΖΑ για να πιάσει και πάλι το νήμα της ιδεολογικής υπεροχής.
Δύο πλέον θα είναι τα μέτωπα στην Ευρώπη σε πολύ λίγους μήνες και αφού υποχωρήσει η πανδημία. Το ένα θα συγκροτεί η Γερμανία με τους συμμάχους της για την υπεράσπιση της γερμανικής Ευρώπης και του νεοφιλελευθερισμού  σε αγαστή συνεργασία με την ακροδεξιά και το άλλο οι σοσιαλδημοκρατικές δυνάμεις.  Οι οποίες όμως για να έχουν ρόλο και δύναμη θα πρέπει να εγκαταλείψουν άμεσα την στέγη της δεξιάς και να ορθώσουν διαχωριστικές γραμμές.  Διαφορετικά θα ισοπεδωθούν.
Σήμερα είναι ο Όρμπαν, αύριο θα είναι ο Σαλβίνι, μετά το σκοτάδι.