του Σωτήρη Σιδέρη

 

Οι Ηνωμένες Πολιτείες ενισχύουν σημαντικά την στρατιωτική τους παρουσία στην Ελλάδα με νέες βάσεις  διαφόρων διαβαθμίσεων και επιπέδων, από την Κρήτη μέχρι την Αλεξανδρούπολη.  Λιμάνια, αεροδρόμια, νέες κατασκοπευτικές δυνατότητες, θάλασσα και αέρας της ελληνικής επικράτειας παραδίδονται εν λευκώ στους Αμερικανούς. Η νέα  Τροποποιημένη Συμφωνία Αμοιβαίας Αμυντικής Συνεργασίας που υπέγραψαν στην Αθήνα στις 5 Σεπτεμβρίου οι υπουργοί Εξωτερικών Νίκος Δένδιας και Μάικ Πομπέο, εξυπηρετεί αποκλειστικά τα αμερικανικά στρατηγικά δόγματα που διαρκώς μεταλλάσσονται: από  τον ωμό ιμπεριαλισμό του Βιετνάμ και τα στρατιωτικά πραξικοπήματα,  περάσαμε στον  πόλεμο κατά της τρομοκρατίας, στους υβριδικούς πολέμους κατά μη αρεστών ηγετών όπως ο Μαδούρο και τώρα σε αντιρωσικό και αντικινεζικό μέτωπο που απαιτεί νέες επεξεργασίες γιατί είναι ισχυροί αντίπαλοι, όπως και το Ιράν.

 

Ωστόσο,  η στρατιωτική λογική είναι κυρίαρχη και αυτή η λογική απαιτεί βάσεις σε ξένα εδάφη όπως η Ελλάδα που προσφέρεται από μόνη της . Ας μην ξεχνάμε τον Πάνο Καμμένο που εκλιπαρούσε τους  Αμερικανούς να δημιουργήσουν ακόμη περισσότερες βάσεις , με τον ΣΥΡΙΖΑ να σιωπά, όπως και τώρα.
 Η αντίδραση του πρώην ΥΠΕΞ Γ. Κατρούγκαλου  έχει θετικές επισημάνσεις, αλλά δεν θίγει την ουσία των όσων προαναφέραμε.  Ειδικότερα ο  κ. Κατρούγκαλος θεωρεί θετική τη νέα συμφωνία καθώς την είχε ετοιμάσει ο ΣΥΡΙΖΑ, αλλά  αναφέρει ότι  « δεν ακούστηκε ούτε λέξη για κυρώσεις σε βάρος της Τουρκίας για την παραβατική της συμπεριφορά, ενώ σχετικό νομοσχέδιο έχει ήδη κατατεθεί στο Κογκρέσο».
Η Κυβέρνηση, προσθέτει,  «φαίνεται μάλιστα να αδρανεί και στο μέτωπο των κυρώσεων της ΕΕ, μολονότι αυτές έχουν ήδη αποφασιστεί στο τελευταίο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο που συμμετείχε ως Πρωθυπουργός ο Αλέξης Τσίπρας, σε μία από τις σημαντικές επιτυχίες της ελληνικής διπλωματίας.
Δεν είναι μόνο ότι από τα λόγια πρέπει να περάσουμε στα έργα. Εάν ο Πρωθυπουργός θεωρεί ότι με κινήσεις κατευνασμού θα δημιουργήσει καλύτερες διαπροσωπικές σχέσεις με τον Πρόεδρο Ερντογάν και υποχωρήσεις εκ μέρους του για το προσφυγικό, διαπράττει μέγα σφάλμα».  Αυτό που αποφεύγει να πει ο κ. Κατρούγκαλος  είναι η παραχώρηση βάσεων στις ΗΠΑ χωρίς αντίστοιχης αξίας ανταλλάγματα. Τα όσα επισημαίνει είναι σωστά, αλλά δεν αλλάζουν την εικόνα της χώρας που δεν διαπραγματεύεται.


   
Το μεγάλο έλλειμμα

 

Οι δηλώσεις Ελλήνων αξιωματούχων,  όπως των υπουργών Άμυνας και Εξωτερικών ότι  η νέα συμφωνία εξυπηρετεί τα ελληνικά συμφέροντα, αξιολογούνται ως κενές περιεχομένου. Η συμφωνία δεν περιλαμβάνει καμία υποχρέωση των ΗΠΑ, στρατιωτική ή πολιτική, καμία δέσμευση και η χρήση των βάσεων είναι αποκλειστικό προνόμιο των Αμερικανών. Η απουσία πολιτικής διαπραγμάτευσης  και χειροπιαστών ανταλλαγμάτων, ούτε καν ενοικίου είναι κραυγαλέα και προδίδει έλλειμμα δημοκρατικότητας και στοιχειώδους  υπεράσπισης της εθνικής αξιοπρέπειας. Η Ελλάδα προφανώς χρειάζεται συμμάχους αλλά για να τα καταφέρει πρέπει να τη σέβονται φίλοι και εχθροί και όχι να συμπεριφέρεται ως νύφη σε παζάρι.
 Για να σώσει τα προσχήματα, αυτό που επιδίωξε η κυβέρνηση ήταν να αποσπάσει μια δέσμευση από τις ΗΠΑ ότι θα σταθούν ενεργά στο πλευρό της Ελλάδας έναντι της κλιμακούμενης στρατιωτικής πίεσης  που ασκεί η Τουρκία στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο, στις ελληνοτουρκικές σχέσεις και το Κυπριακό
Η στάση του Πομπέο αν και ρητορικά μοιάζει να ικανοποιεί ορισμένους στην κυβέρνηση, στην πραγματικότητα είναι τόσο αμφιλεγόμενη που στην ουσία δεν αλλάζει τίποτα από την εποχή της κρίσης των Ιμίων. Η θέση περί μη στρατιωτικοποίησης είναι θέση υπέρ του διαλόγου. Όλοι βέβαια είναι υπέρ του διαλόγου, οι όροι αυτού του διαλόγου αναζητούνται και πρέπει να αναζητηθούν πρωτίστως στην Άγκυρα.

 


Αναλύοντας τον Πομπέο

 

Ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Μάϊκ Πομπέο απαντώντας σε ερώτηση για τις τουρκικές γεωτρήσεις στην Κυπριακή ΑΟΖ  δήλωσε ότι «υπάρχουν όρια» και ότι «δεν μπορούμε να αφήσουμε την Τουρκία να κάνει παράνομες γεωτρήσεις» . Οι ΗΠΑ, πρόσθεσε, «θα προσφέρουν ξεκάθαρες και αδιαμφισβήτητες εγγυήσεις για την υποστήριξη της Ελλάδας, όσον αφορά την επιθετική στάση της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο», ενώ τόνισε την ανάγκη να μην στρατιωτικοποιηθεί η κατάσταση, δηλαδή να μην γίνει επεισόδιο .  Η δήλωση αυτή έγινε την στιγμή που η Τουρκία αδιαφορώντας για τα όρια που θέτει ο Πομπέο ανακοίνωνε την είσοδο του γεωτρύπανου Γιαβούζ στο οικόπεδο 7 της Κυπριακής ΑΟΖ.
   Περί Ιμίων

Η θέση του Πομπέο για την αποφυγή της στρατικοποίησης της κατάστασης στην Ανατολική Μεσόγειο προφανέστατα, σημαίνει  σύσταση  υπέρ του διαλόγου. Άλλωστε ο κ Δένδιας τάχθηκε σαφώς υπέρ του ελληνοτουρκικού διαλόγου και της συνεργασίας στα ενεργειακά θέματα με πρόσφατη δήλωσή του στο  πρακτορείο Μπλούμπεργκ.
Ας θυμηθούμε ότι, σε μια πολύ πιο δύσκολη κατάσταση τον Ιανουάριο του 1996 στα Ίμια, οι ΗΠΑ εξίσωσαν τον θύτη με το θύμα , ζήτησαν να αποσυρθεί η ελληνική σημαία από την βραχονησίδα και ταυτόχρονα να αποχωρήσουν οι Τούρκοι στρατιώτες  συμβάλλοντας έτσι στην μετατροπή των Ιμίων σε γκρίζα ζώνη. Οι ΗΠΑ τότε απέτρεψαν τον πόλεμο, την ίδια θέση έχουν και τώρα και τάσσονται ανεπιφύλακτα υπέρ του διαλόγου.
Το σημείο της δήλωσης του Πομπέο περί ανάληψης δράσης από τις ΗΠΑ σε περίπτωση  νέας κρίσης , η κυβερνητική προπαγάνδα την θεωρεί ως πολεμική εμπλοκή των ΗΠΑ.. Πρόκειται περί σκόπιμης διαστρέβλωσης γιατί εννοεί την διπλωματική δράση όπως  έγινε και με την κρίση των Ιμίων, Και φυσικά αυτό που υπερισχύει είναι η θέση περί μη στρατικοποίησης των ελληνοτουρκικών σχέσεων. Τα περί προστασίας της  ιδιωτικής περιουσίας ίσως να αφορά τις αμερικανικές εταιρείες, όχι ελληνικό νησί φυσικά. Αλλά έτσι όπως διατυπωμένη δεν βγάζει σοβαρό νόημα. Κατά λέξη, η σχετική δήλωση Πομπέο,  σε σχετική ερώτηση, αναφέρει:
 «Να είστε βέβαιοι ότι θα δράσουμε για να προστατεύσουμε και να διατηρήσουμε τις βασικές αξίες της κυριαρχίας ενός κράτους, του κράτους Δικαίου και της προστασίας της ιδιωτικής περιουσίας».

Σήμερα, παρά το γεγονός ότι οι ΗΠΑ θεωρητικά έχουν υποστηρίξει την Κυπριακή Δημοκρατία καθώς έχουν , μέσω των εταιρειών τους και οικονομικά συμφέροντα, στην πράξη αναμένουμε ακόμη να δούμε τι θα κάνει η Ουάσιγκτον. Φυσικά πρέπει να δούμε και την αντίδραση της Γαλλίας και της Ιταλίας καθώς το οικόπεδο 7 έχει δοθεί στην ΤΟΤΑΛ και την ΕΝΙ γαλλικών και ιταλικών συμφερόντων αντίστοιχα.
Επειδή η Τουρκία κλιμακώνει τα  σχέδιά της, είναι κρίσιμης σημασίας η στάση των ΗΠΑ γιατί η σαφής τοποθέτηση Πομπέο για την αποφυγή στρατιωτικοποίησης είναι προφανές ότι υποκρύπτει διαπραγμάτευση και ως προς αυτό, θα πρέπει να αποσαφηνίσει και η ελληνική κυβέρνηση την στάση της.
  

Η νέα συμφωνία

 

Οι τοποθετήσεις Πομπέο έγιναν μετά την υπογραφή της αναθεωρημένης και επικαιροποιημένης  διμερούς Συμφωνίας Αμυντικής Συνεργασίας (Mutual Defense Cooperation Agreement – MDCA), με την οποία η Ελλάδα πολλαπλασιάζει τις αμερικανικές βάσεις στην ελληνική επικράτεια.  Η δήλωση του Νίκου Δένδια  ότι «με την επικαιροποίηση της Συμφωνίας , αναβαθμίζεται σημαντικά η στρατηγική συνεργασία των χωρών μας, ενώ συγχρόνως, αναδεικνύεται με τον καλύτερο τρόπο η κοινή μας βούληση να διασφαλίσουμε την αποτελεσματικότητα των αμυντικών μας δυνατοτήτων», δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα . Οι ΗΠΑ πουλάνε όπλα  δεν χαρίζουν , άλλωστε  το είπε και ο Πομπέο ότι έγινε συζήτηση για την πώληση όπλων στη χώρα μας. Αν η Ελλάδα ήθελε όπλα ως αντάλλαγμα για τις βάσεις  ας αναγράφονταν στην συμφωνία που υπέγραψε.
Η πραγματικότητα είναι ότι η νέα συμφωνία εξυπηρετεί αποκλειστικά και μόνο τις επιχειρησιακές δυνατότητες των ΗΠΑ και την επιθετική της στάση στην περιοχή και τίποτα παραπάνω.

   

Η Ελλάδα

Η Ελλάδα έχει αποφασίσει προ πολλού να μην αντιπαρατεθεί με την Τουρκία στην Ανατολική Μεσόγειο, εκτός και αν η Άγκυρα προσεγγίσει το Καστελλόριζο, πράγμα που δεν έχει κάνει και μέχρι τώρα έχει πάρει στα σοβαρά την ελληνική προειδοποίηση  ότι αν  επιχειρήσει έρευνα ή γεώτρηση εντός της υφαλοκρηπίδας, θα βυθιστεί.
 Το συμπέρασμα λοιπόν είναι ότι η  Ελλάδα παραχωρεί γη, αέρα , λιμάνια και θάλασσα στις ΗΠΑ χωρίς κανένα αντάλλαγμα. Πρόκειται για μια στάση που ταπεινώνει οποιαδήποτε χώρα στον κόσμο, πόσο μάλλον την Ελλάδα που υποτίθεται είναι μια σταθερή δημοκρατία,  αναγκαία σύμμαχος λόγω της γεωστρατηγικής της θέσης, ισχυρή κατά κάποιο τρόπο στην περιοχή της και δεδομένη σύμμαχος. Τόσο δεδομένη που έχει παραιτηθεί από κάθε είδους διαπραγμάτευση έναντι των ΗΠΆ, με τον πρέσβη Πάιατ και την Ουάσιγκτον να τρίβουν τα χέρια τους.  Το δεύτερο στοιχείο που προκύπτει είναι ότι οι ΗΠΑ δημόσια μιλούν για παράνομη συμπεριφορά της Τουρκίας, αλλά χωρίς να ανακοινώνουν οποιοδήποτε μέτρο ανατροπής αυτής της στάσης , ενώ παρασκηνιακά ζητούν διάλογο.
Εν κατακλείδι οι ΗΠΑ έκαναν άριστα τη δουλειά τους, ενώ η κυβέρνηση διολισθαίνει όλο και περισσότερο σε μια παθητική εξωτερική  πολιτική . Και το χειρότερο είναι πως ο ορίζοντας γίνεται όλο και πιο γκρίζος…


   

 

 

 

 

 

 

 

Απόψεις

Ειδικού Συνεργάτη Η συνάντηση των Υπουργών Εξωτερικών ΗΠΑ-Τουρκίας συνοδεύτηκε με εκτενείς συνομιλίες μεταξύ αξιωματούχων των δύο χωρών, σχετικά με την Ουκρανία, τη Γάζα, τη Συρία και το Νότιο Καύκασο. Σύμφωνα με τον τουρκικό... πλήρες κείμενο
Άρης Χατζηστεφάνου Το να είσαι υπεύθυνος ειδικού τμήματος του FBI για την πάταξη της αναρχίας στις ΗΠΑ ακούγεται σαν τη μεγαλύτερη αργομισθία στην Ιστορία. Παρ' όλα αυτά, το ομοσπονδιακό γραφείο ερευνών έχει αυξήσει τους... πλήρες κείμενο
Του Στράτου Βαλτινού Πάντα υπήρχαν οι πρόθυμοι στην πολιτική να συμπορευθούν ακόμη και με την πιο σκοτεινή πλευρά της εκκλησίας, όπως πάντα υπήρχαν οι οπαδοί της κοσμικότητας, ανεξάρτητα από κόμματα και ιδεολογικές τάσεις.... πλήρες κείμενο
Του Στράτου Βαλτινού Η καταθλιπτική εικόνα της τεράστιας αίθουσας του Ταε Κβο Ντο όπου διεξάγεται το 4ο συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ αποτυπώνει και τον εκφυλισμό του κόμματος αυτού. Άδεια αίθουσα, γεμάτοι διάδρομοι , δρόμοι και παράδρομοι,... πλήρες κείμενο
Του Στράτου ΒαλτινούΟ Αλεξέϊ Ναβάλνι πέθανε σε μια φυλακή της Αρκτικής, θύμα ενός δικτάτορα που δεν ανέχεται την κριτική και την αμφισβήτηση. Τυραννικά καθεστώτα που στηρίζονται από τη Δύση εξοντώνουν χιλιάδες. Είναι ο... πλήρες κείμενο
Του Στράτου Βαλτινού Ο Αλέκος Φλαμπουράρης δεν είναι ο οποιοσδήποτε. Είναι ο εκσκαφέας του κομματικού υπεδάφους και ιδανικός στη δημιουργία μηχανισμών. Η αποχώρησή του από την Πολιτική Γραμματεία του ΣΥΡΙΖΑ μετά από λεκτικό... πλήρες κείμενο