του Σωτήρη Σιδέρη

«Ο Ερντογάν είναι φίλος». Με τη φράση αυτή, που πάγωσε την ελληνική αντιπροσωπεία, απάντησε ο πρόεδρος Τραμπ στον πρωθυπουργό κατά την συνάντησή τους στον Λευκό Οίκο, παρουσία των αντιπροσωπειών των δύο χωρών, μόλις ο  Αλέξης Τσίπρας ολοκλήρωσε την ανάγνωση του σημειώματος για την επιθετικότητα της Τουρκίας στο Αιγαίο. Αυτή ήταν μια πολύ δυσάρεστη στιγμή , μια ανώμαλη προσγείωση στην πραγματικότητα, αλλά γι αυτό υπάρχουν και ευθύνες.


Ήταν η κομβική στιγμή, που ο πρωθυπουργός και οι συνεργάτες του συνειδητοποίησαν ότι υπάρχει  μια πανσπερμία θέσεων και απόψεων εντός και εκτός του Λευκού Οίκου, εντός και εκτός του Ρεμπουμπλικανικού Κόμματος, αλλά και του Δημοκρατικού Κόμματος για τα προβλήματα του κόσμου  και για την περιοχή μας. Ο Αλέξης Τσίπρας κατάλαβε επίσης ότι άλλα πράγματα του περιέρχονται από το υπουργείο Εξωτερικών και άλλα πράγματα συνάντησε στον Λευκό Οίκο.  Με απλά λόγια η πολυδιαφημισμένη αναβάθμιση του γεωπολιτικού ρόλου της χώρας, έναντι της Τουρκίας , που θα συντελούνταν στις 17 Οκτωβρίου στον Λευκό Οίκο, «βυθίστηκε» στα νερά του Αιγαίου. Είναι πολλοί οι παράγοντες που συντείνουν στον αναβαθμισμένο ρόλο μιας χώρας . Με δηλώσεις ποτέ δεν αναβαθμίστηκαν χώρες.
 Πέραν όλων αυτών, εκ των πραγμάτων δημιουργείται ένα σοβαρό πρόβλημα για την διαχείριση των προβλημάτων της περιοχής καθώς ο Τραμπ είναι στον αέρα και εξαιτίας των ερευνών για τις σχέσεις του ιδίου και μελών της οικογένειάς του με τη Μόσχα, ενώ τα διάφορα κέντρα εξουσίας, συνήθως αλληλοσυγκρουόμενα, προκαλούν μια χαώδη κατάσταση στην διεθνή συμπεριφορά των ΗΠΑ.  Επικρατεί επίσης έντονη ανησυχία για το γεγονός ότι τα διάφορα κέντρα στην Ουάσιγκτον προσπαθούν να επιβάλλουν δική τους πολιτική. Οι Δημοκρατικοί, ακόμη και συνεργάτες του Τραμπ δεν θέλουν ούτε να ακούνε για την Τουρκία. Άλλοι θέλουν άμεση αποκατάσταση σχέσεων. Άλλοι θεωρούν ότι ο Λευκός Οίκος είναι υποχείριο του Ισραήλ, άλλοι θέλουν να συνεχιστεί η ειδική σχέση με το Τελ Αβίβ. Για τα βαλκάνια επικρατεί χάος καθώς η πολιτική ασκείται σε χαμηλό επίπεδο εν αγνοία πολλές φορές του Λευκού Οίκου ή του Στέιτ Ντηπάρτμεντ και αυτό θα επιδράσει σύντομα στο θέμα της ονομασίας της ΠΓΔΜ. Όλα αυτά είναι επικίνδυνα και η Ελλάδα, αντί να δημιουργήσει ένα μέτωπο υπέρ της συμφερόντων της αναλώνεται σε πομπώδεις κινήσεις που τελικά λειτουργούν αρνητικά.


Ο ρόλος του ΥΠΕΞ

Πριν την επίσκεψη στην Ουάσιγκτον   από το ΥΠΕΞ διαβεβαίωναν τον πρωθυπουργό ότι οι επαφές του Νίκου Κοτζιά με τον σύμβουλο εθνικής ασφάλειας Χέρμπερτ Ρέιμοντ ΜακΜάστερ είναι ιδιαίτερα αποδοτικές. Ότι  ο Κοτζιάς όπως και ο ίδιος διαρρέει είναι προνομιακός συνομιλητής των ΗΠΑ(και του Ισραήλ) και έχει δημιουργήσει ένα θετικό κλίμα για το ταξίδι του πρωθυπουργού που θα αναδείξει και τη θέση της χώρας, την στιγμή που η Τουρκία προκαλεί τη Δύση και είναι αποσταθεροποιητικός παράγοντας. Αυτό φυσικά δεν συνέβη στον Λευκό Οίκο, αντίθετα, ο Τραμπ «πάγωσε» την ελληνική αντιπροσωπεία διαμηνύοντας ότι δεν πρόκειται να εμπλακεί υπέρ της χώρας στην διένεξή της με την Τουρκία για το Αιγαίο.
Μόλις αυτό έγινε αντιληπτό, ο Κοτζιάς με μια στροφή γύρω από τον εαυτό του και τις απόψεις του, όπως συνηθίζει εδώ και δεκαετίες, «προσφέρθηκε» , σύμφωνα με τις διαρροές που κάνει σε ΜΜΕ, να αναλάβει η Ελλάδα μεσολαβητικό ρόλο, να πείσει δηλαδή την Τουρκία να μην διαρρήξει τις σχέσεις με τις ΗΠΑ και την Δύση και δια της πλαγίας οδού να ωφεληθεί και η Ελλάδα. Αυτός ο υστερικός μεγαλοιδεατισμός που διακρίνει  και τον Κοτζιά και πολλούς στην Ελλάδα διαχρονικά εκδηλώθηκε με την επίσκεψη του ΥΠΕΞ στην Τουρκία και την πρόσκληση που απηύθυνε στον Ερντογάν να επισκεφθεί την Αθήνα, αφού πρώτα είχε συνεννοηθεί με τον πρόεδρος της Δημοκρατίας και τον πρωθυπουργό που δεν είδαν αντίρρηση, είτε γιατί πείστηκαν από τον Κοτζιά, είτε γιατί δεν εκτίμησαν σωστά την κατάσταση.
Η Ελλάδα είναι διαχρονικά ανίκανη να αναχαιτίσει την τουρκική επιθετικότητα και να υπερασπιστεί σθεναρά τα δικαιώματά της στην Αλβανία, είναι ανίκανη να επηρεάσει τις εξελίξεις στα βαλκάνια, αντιμετωπίζει κρίσιμα προβλήματα στη Θράκη , το Αιγαίο και την Κύπρο, αλλά είναι έτοιμη , δήθεν να μεσολαβήσει μεταξύ Τουρκίας και Δύσης !!!
Είναι ηλίου φαεινότερο ότι η Τουρκία δεν συγκινείται από τέτοιου είδους ακροβασίες. Γιατί αν ήθελε να είναι με τις ΗΠΑ θα ήταν, δηλαδή δεν χρειάζεται μεσολαβητές .  Αν οι ΗΠΑ ήθελαν να έχουν κοντά τον Τούρκο πρόεδρο θα τροποποιούσαν τη θέση τους στο κουρδικό, τόσο απλό είναι. Ο Ερντογάν ακροβατεί μεταξύ όλων των μεγάλων δυνάμεων του πλανήτη, της Ρωσίας, της Κίνας, των  ΗΠΑ, της Γερμανίας, του Ισραήλ, αλλά το πρόβλημά της δεν είναι η έλλειψη μεσολαβητών, αλλά η υφή των προβλημάτων που απειλούν την εθνική  συνοχή  της Τουρκίας. 

Με τον Ερντογάν

Αυτό φάνηκε άμεσα με την επίσκεψη του αντιπροέδρου της τουρκικής κυβέρνησης  Τσαβούσογλου στην Αθήνα στις 2 Νοεμβρίου και την άρνηση του πρωθυπουργού να τον δεχθεί, καθώς ο Τούρκος αξιωματούχος ήθελε να παραβιάσει κάθε κανόνα καλής γειτονίας και να κάνει μια ακραία εθνικιστική περιοδεία με επίκεντρο την Κομοτηνή. 
 Πολλά λάθη των ελληνικών κυβερνήσεων επί πολλά χρόνια, έδωσαν την ευκαιρία στην Τουρκία να διεκδικήσει ρόλο στη Θράκη. Η κατάσταση θα οξυνθεί καθώς πλέον η Τουρκία θα επιδιώξει αναταραχή στη Θράκη και την προώθηση αιτήματος αυτονομίας της μειονότητας, όταν εκείνη το κρίνει σκόπιμο. Η πολιτική της Τουρκίας δεν είναι πλέον κρυφή, το πρόβλημα είναι ότι η Ελλάδα εξακολουθεί να είναι καθηλωμένη και να μην έχει σχέδιο για την Θράκη. Τους τελευταίους μήνες , διάφοροι κυβερνητικοί και κρατικοί παράγοντες επιρρίπτουν ευθύνες στον ΥΠΕΞ Κοτζιά για τον ρόλο διαφόρων παραγόντων στη Θράκη που είναι δικής του επιλογής.
Μοιραία λοιπόν , αντί η Ελλάδα να προωθεί την δική της εθνική ατζέντα και να αναζητεί στηρίγματα και συμμάχους, να διορθώσει την πολιτική της και κυρίως να εκπονήσει συνολικό σχέδιο εθνικής ασφάλειας και υπεράσπισης των κυριαρχικών δικαιωμάτων , κάνει λανθασμένες κινήσεις δήθεν εμβέλειας που τελικά επιδεινώνουν τα προβλήματά μας.
Υπό αυτό το πρίσμα η επικείμενη επίσκεψη Ερντογάν, αν γίνει ίσως αποδειχθεί τοξική για τις διμερείς σχέσεις. Αυτό γιατί:
1.    Δεν υπήρχε σοβαρός λόγος και κυρίως μελετημένη ατζέντα πάνω στην οποία θα σχεδιάζονταν η επίσκεψη Ερντογάν, δηλαδή ξεκίνησε εν κενώ.
2.    Ο Τούρκος πρόεδρος σε κάθε συνάντησή του θέτει ζήτημα Θράκης . Τον Δεκέμβριο, αν γίνει η επίσκεψη , ο Ερντογάν θα επισκεφθεί και την Θράκη και η κυβέρνηση δεν θα μπορεί να την εμποδίσει , ούτε είναι σίγουρο ότι θα εισακουστούν οι υποδείξεις της.
3.    Ο Κοτζιάς , το τελευταίο  διάστημα με ένα κρεσέντο προσωπικής προπαγάνδας εμφάνισε τις επαφές του με τους Τούρκους ηγέτες ως προιόν δικής τους έμπνευσης, αλλά κυρίως ως επιτυχία γιατί παρουσιάζει την θετική ατζέντα των δύο χωρών. Όπως και στις σχέσεις με την ΠΓΔΜ και την Αλβανία, η λεγόμενη θετική ατζέντα προυπήρχε του Κοτζιά και είχε αναπτυχθεί με πρωτοβουλίες των πολιτών, επιχειρηματιών, φορέων κλπ. Αλλά σε κάθε περίπτωση , η αποσιώπηση της αρνητικής ατζέντας που είναι κυρίαρχο πρόβλημα αποδεικνύει την έλλειψη πολιτικού προσανατολισμού και άσκηση εξωτερικής πολιτικής για τις εντυπώσεις και όχι για την ουσία. Και τα προβλήματα οξύνονται.
4.    Η επίσκεψη του Ερντογάν στην Αθήνα έχει προκαλέσει έντονο σκεπτικισμό σε πλήθος κυβερνητικών και διπλωματικών παραγόντων που έχουν διατυπώσει τις διαφωνίες τους στο παρασκήνιο και  κάνουν λόγο για λάθος χειρισμούς. Επιπρόσθετα, η ανακοίνωση ότι τον Φεβρουάριο θα πραγματοποιηθεί το Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας, αυτή την στιγμή μοιάζει με κακόγουστη φάρσα.  
Σε αυτό το κλίμα , με πτήσεις πάνω από τα Ίμια, με την Θράκη να είναι στο επίκεντρο των τουρκικών σχεδίων, με την Άγκυρα να ανοίγει την βεντάλια των κρίσεων με τις γειτονικές της χώρες, πως θα γίνει η επίσκεψη Ερντογάν, όταν δεν υπάρχει καν κατ αρχήν ατζέντα? Επαφές, συνομιλίες, δίαυλοι είναι απολύτως αναγκαίο να υπάρχουν . Αλλά να εντάσσονται σε ένα πλαίσιο που θα ακυρώνει την στρατηγική της Τουρκίας. Και αυτό δεν υπάρχει. Δυστυχώς…

Απόψεις

Ειδικού Συνεργάτη Η συνάντηση των Υπουργών Εξωτερικών ΗΠΑ-Τουρκίας συνοδεύτηκε με εκτενείς συνομιλίες μεταξύ αξιωματούχων των δύο χωρών, σχετικά με την Ουκρανία, τη Γάζα, τη Συρία και το Νότιο Καύκασο. Σύμφωνα με τον τουρκικό... πλήρες κείμενο
Άρης Χατζηστεφάνου Το να είσαι υπεύθυνος ειδικού τμήματος του FBI για την πάταξη της αναρχίας στις ΗΠΑ ακούγεται σαν τη μεγαλύτερη αργομισθία στην Ιστορία. Παρ' όλα αυτά, το ομοσπονδιακό γραφείο ερευνών έχει αυξήσει τους... πλήρες κείμενο
Του Στράτου Βαλτινού Πάντα υπήρχαν οι πρόθυμοι στην πολιτική να συμπορευθούν ακόμη και με την πιο σκοτεινή πλευρά της εκκλησίας, όπως πάντα υπήρχαν οι οπαδοί της κοσμικότητας, ανεξάρτητα από κόμματα και ιδεολογικές τάσεις.... πλήρες κείμενο
Του Στράτου Βαλτινού Η καταθλιπτική εικόνα της τεράστιας αίθουσας του Ταε Κβο Ντο όπου διεξάγεται το 4ο συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ αποτυπώνει και τον εκφυλισμό του κόμματος αυτού. Άδεια αίθουσα, γεμάτοι διάδρομοι , δρόμοι και παράδρομοι,... πλήρες κείμενο
Του Στράτου ΒαλτινούΟ Αλεξέϊ Ναβάλνι πέθανε σε μια φυλακή της Αρκτικής, θύμα ενός δικτάτορα που δεν ανέχεται την κριτική και την αμφισβήτηση. Τυραννικά καθεστώτα που στηρίζονται από τη Δύση εξοντώνουν χιλιάδες. Είναι ο... πλήρες κείμενο
Του Στράτου Βαλτινού Ο Αλέκος Φλαμπουράρης δεν είναι ο οποιοσδήποτε. Είναι ο εκσκαφέας του κομματικού υπεδάφους και ιδανικός στη δημιουργία μηχανισμών. Η αποχώρησή του από την Πολιτική Γραμματεία του ΣΥΡΙΖΑ μετά από λεκτικό... πλήρες κείμενο