του Σωτήρη Σιδέρη

Η σχετική ύφεση που επικράτησε  πρόσκαιρα στις ελληνοτουρκικές σχέσεις τις τελευταίες εβδομάδες οφείλεται ως ένα βαθμό και στην μυστική, όσο και  άμεση απέλαση τριών Τούρκων στρατιωτικών που είχαν συλληφθεί στον Έβρο στις 15 Φεβρουαρίου. Η απέλαση έγινε με κάθε μυστικότητα για την αποφυγή παρενεργειών στις σχέσεις με την Τουρκία που κινδύνευαν με απόλυτο εκτροχιασμό. Λεπτομέρειες δεν κατέστη δυνατό να γίνουν γνωστές, όπως η ακριβής ημερομηνία απέλασης, ο τρόπος μεταφοράς τους στην Τουρκία και η τύχη τους από την στιγμή που έφθασαν στην γειτονική χώρα. Το βέβαιο είναι ότι οι τρεις Τούρκοι στρατιωτικοί δεν είχαν καμία επαφή με κανέναν και δεν είχαν καταθέσει αίτηση για την παροχή ασύλου, προφανώς δεν πρόλαβαν. Για την κυβέρνηση και το κράτος, οι άνθρωποι αυτοί δεν υπήρξαν ποτέ, γι αυτό και δεν πρόκειται να επιβεβαιώσουν ποτέ  επίσημα τα γεγονότα.

Σύμφωνα με πληροφορίες από καλά ενημερωμένες πηγές, πιθανότατα  το βράδυ τις 15ης Φεβρουαρίου, οι ελληνικές αρχές εντόπισαν ομάδα πέντε ατόμων στην περιοχή του Έβρου(το ακριβές σημείο δεν είναι γνωστό) και μέσα στο πανδαιμόνιο που ακολούθησε συνέλαβαν τρία άτομα . Τα άλλα δύο κατάφεραν να διαφύγουν εκείνη την στιγμή, όμως εμφανίστηκαν συνοδεία δικηγόρων μετά από μια -δύο ημέρες και κατέθεσαν αίτηση για να τους δοθεί πολιτικό άσυλο και έκτοτε κρατούνται. 

Μέσω των αναγκαίων διπλωματικών και αστυνομικών διαύλων, οι ελληνικές αρχές συγκέντρωσαν στοιχεία , σύμφωνα με τα οποία οι τρεις πρώτοι που συνελήφθησαν ήταν μέλη της ομάδας  των Ειδικών Δυνάμεων που αποπειράθηκε να δολοφονήσει τον πρόεδρο Ερντογάν το βράδυ της 15ης Ιουλίου 2016 όταν εκδηλώθηκε το πραξικόπημα. Ήταν καταζητούμενοι στην Τουρκία, όμως διέφευγαν της σύλληψης. Μετά την διαπίστωση αυτή, ομόφωνα , οι κυβερνητικοί και κρατικοί παράγοντες που λόγω αρμοδιότητας ενεπλάκησαν στην υπόθεση, συμφώνησαν να απελαθούν στην Τουρκία, όπως και έγινε. Νωρίτερα, κατά την διάρκεια των επαφών, οι τουρκικές αρχές   αντελήφθησαν  τι ακριβώς συνέβη  και ζήτησαν με ήπιο διάβημα την απέλαση των τριών. Η ελληνική πλευρά,  πολιτικές, αστυνομικές και διπλωματικές αρχές δεν είχαν ενδοιασμό να απελάσουν τους Τούρκους στρατιωτικούς για πολλούς λόγους:

Επειδή οι απελαθέντες καταζητούνταν για την απόπειρα δολοφονίας του Ερντογάν.

Μπήκαν παράνομα στο ελληνικό έδαφος

Δεν πρόλαβαν καν να ζητήσουν πολιτικό άσυλο.

Η ελληνική κυβέρνηση και οι κρατικές αρχές δεν ήθελαν να εκτροχιαστούν εντελώς οι ελληνοτουρκικές σχέσεις 

Οι άλλοι δύο στρατιωτικοί ο Χαλίτ Τσετίν και  ο Φατίχ Αρίκ που επίσης κατηγορούνται ότι ενεπλάκησαν στην απόπειρα δολοφονίας του Ερντογάν  έχουν ζητήσει πολιτικό άσυλο. Η Τουρκία έχει ζητήσει με νέο και επίσης ήπιο διάβημα την απέλαση και όχι την έκδοση των δύο προαναφερθέντων, καθώς υπάρχει το προηγούμενο της μη έκδοσης  των οκτώ αξιωματικών. Στην περίπτωση των οκτώ αξιωματικών δεν ήταν σαφής η εμπλοκή τους στο πραξικόπημα, στην δεύτερη περίπτωση όμως τα πράγματα ήταν διαφορετικά. 

Ωστόσο , σε κάθε περίπτωση θα ακολουθηθούν οι νομικές διαδικασίες που προβλέπονται για τους δύο που έχουν ζητήσει άσυλο. 

Το γεγονός ότι η Αθήνα κάλυψε τα γεγονότα  με πέπλο σιωπής βοήθησε στην διαχείριση του προβλήματος και παράλληλα απέφυγε έναν νέο κύκλο σκληρής έντασης που δεν ήθελε. Η Αθήνα προτίμησε να έχει ένα πρόβλημα αρχών , παρά ένα εθνικό πρόβλημα , ανάλογα με την οπτική που αντιμετωπίζει κάποιος τέτοιου είδους υποθέσεις. 

 Ωστόσο για την Ελλάδα , πέραν της επίκλησης της εθνικής ασφάλειας,  εγείρεται ένα πολιτικό όσο  ηθικό ζήτημα  γενικότερης στάσης έναντι της Τουρκίας.  Δεν είναι δυνατό η  Αθήνα  να καταδικάζει μονίμως και σε όλους τους τόνους την απόπειρα πραξικοπήματος και να δηλώνει ότι πραξικοπηματίες δεν γίνονται δεκτοί στη χώρα μας και ταυτόχρονα να  μην έχει να πει ούτε μία λέξη για την αντιδημοκρατική διακυβέρνηση του Ερντογάν.  Ο οποίος, καταγγέλλεται από όλη την Ευρώπη για  την παραβίαση και καταστολή  συλλογικών και ατομικών δικαιωμάτων και ελευθεριών, τις φυλακίσεις , τα βασανιστήρια, τον αυταρχισμό. 

Στην Ελλάδα , σωστά , δεν είναι καλοδεχούμενοι πραξικοπηματίες γιατί η χώρα μας έχει υποφέρει από δικτατορία. Αυτό δεν σημαίνει ότι πρέπει να στηρίζει έναν αυταρχικό ηγέτη που έχει αποδυθεί σε έναν αγώνα εξολόθρευσης των πολιτικών του αντιπάλων.  

Η ελληνική κυβέρνηση ή θα αποστασιοποιηθεί από τα τεκταινόμενα  στο εσωτερικό της Τουρκίας  και θα τηρήσει μια δίκαιη στάση με  βάση το νομικό πολιτισμό της ή θα  πάρει θέση καταδικάζοντας οποιασδήποτε μορφής αυταρχισμό . Δηλαδή, η θέση αυτή,  δεν μπορεί να είναι υπέρ της δικτατορίας του Ερντογάν  και κατά της δικτατορίας των άλλων ή το αντίστροφο.  Προφανώς η διαχείριση τέτοιων υποθέσεων δεν είναι εύκολη. Είναι όμως επιβεβλημένο, η Ελλάδα να αποσαφηνίσει τη θέση της , γιατί η Τουρκία δεν έχει μόνο πρόβλημα δημοκρατίας, έχει και σχέδιο αλλαγής του νομικού καθεστώτος του Αιγαίου και επιβουλεύεται ελληνικά νησιά. Και είναι γεγονός  και  οι πραξικοπηματίες και  ο ισλαμιστής δικτάτορας Ερντογάν έχουν τις ίδιες θέσεις στα θέματα αυτά.  Επομένως απαιτείται μια συνολική και ιδιαίτερα μελετημένη στάση έναντι της Τουρκίας, κυρίως αυτή την επικίνδυνα ρευστή περίοδο πριν και μετά το δημοψήφισμα της 16ης Απριλίου.